Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trzydekadypolskiejmodernizacji.Ramyanalityczne
23
najbliższychłączysiętamzeskłonnościądoodrzucanianieznajomychiobcych.
Pisał,iżzjawiskotojestdobrąpożywkądlarozwojunepotyzmu,różnegorodzaju
układów:klientystycznych,klanowychizgołamafijnych,którezresztą-wramach
zamkniętychspołecznościwłoskichimigrantów-zpowodzeniemreprodukowały
sięmiędzyinnymiwAmeryce.UstaleniaiwnioskiBanfieldapotwierdziłirozwi-
nąłnastępniesocjologRobertPutnam[1995].
Podsumowując,należałobypodkreślićwystępującąwPolsceniejakąasymetrię
rozwoju.Itoconajmniejpodwójną,jeśliuwzględnić,zjednejstrony,dwawymiary
rozwoju:indywidualnyizbiorowy,azdrugiejdwajegoaspekty:ekonomicznyispo-
łeczny.Tęnierównowagęmożnauznaćzacorazpoważniejsząbarierędalszejmoder-
nizacjikraju.Corazbardziejdolegliwaianachronicznawydajesiędziśdysharmonia
międzyniewątpliwymbezprecedensowymwzrostemgospodarczymi-szerzej-
ntwardą”modernizacjąekonomicznąajakościążyciazbiorowegopozostawiającą
wieledożyczenia,czyliinaczej-nmiękką”modernizacjąspołeczną.Cowięcej,na
dłuższąmetękontynuowanietejpierwszejwydajesięniemożliwebezwyraźnego
postępuwdrugiejdziedzinie,tj.bezodpowiednichzmianmentalno-kulturowych
wsposobachmyśleniaidziałania,wpostawachizachowaniachludzi,wkonstrukcji
ładupublicznego.ToprzedewszystkimwtychdziedzinachtrzebawPolscezwolnić,
odblokowaćzaciągniętehamulceutrudniającekompleksowypostęp.
Gdybychciećposłużyćsięjakimśjednym,znamiennymiwymownymprzykła-
demwskazanegodeficytuspołecznego,tojegosymbolicznąilustracjąmógłbybyć
jedenzkonkretnychprojektówmodernizacyjnych,amianowicietrwającaprzez
17latbudowaobwodnicywokółWrocławia.Powstawałaonawlatach1994-2011,
przyczymwłaściwepracebudowlanetrwałytylko3ostatnielata,natomiastwcze-
śniej:najpierwprzez5latprzygotowywanodecyzjęlokalizacyjną,potemprzez
dalszych5walczonozprotestamiokolicznychmieszkańcówprzeciwkobudowie
drogi,awkońcuprzezkolejne4latawyłanianowykonawcę,którymostatecznie
okazałasięzresztąfirmazofertąo124mlnzłdroższąniżkonkurencyjna5.Czyli
wsumieaż14lattrwałynkorowody”społeczno-prawno-polityczne,towarzyszące
realizacjiinwestycji.
Możnabypowiedzieć,żecałetoprzedsięwzięcieokazałosię,konieckońców,
gospodarczo-technicznymsukcesem,aleteżjednocześniesymptomatycznąporażką
5
W2007r.firmatapierwotnieprzegrałarozpisanyprzetargnawykonawcę,alewytknęłabłąd
wzwycięskiejofercie,polegającynawadliwymopisieośmiukloszydolampowartości47zł.
KrajowaIzbaOdwoławcza(KIO)formalnieuznałaówprotest,aurzędnicychcącymerytorycz-
niezakwestionowaćtędecyzjęspóźnilisięojedendzieńzezłożeniemodwołaniaododwołania,
coostatecznieuprawomocniłowstępnerozstrzygnięcieKIO.Wcześniejinwestycjęblokowali
wpływowiwrocławianie,którzywykupilidziałkiwpasieodlatprzewidzianymnadrogę(zob.
Orliński2019).