Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wmonografii–próczPolski–przedstawionodlaporównaniatrzyzasadniczo
odmiennestrukturyterytorialnewystępującewEuropie.Wyborudokonano,opie-
rającsięnapróbachwyodrębnieniawliteraturzeprzedmiotutypowychmodeli
organizacjiterytorialnychwystępującychwEuropie;dodatkowymkryteriumbyła
specyfikakażdegozwybranychprzykładów.PrzykładFrancjistanowiswoisty
fenomenpołączeniasilnejadministracjicentralnejzsamorządnościąlokalną.
Szwecjanatomiastnależydogrupykrajów,wktórychangażowaniewładzlokal-
nych,atakżeorganizacjipozarządowychiwolontariatuwżyciepublicznema
długietradycjeimożnawtymprzypadkumówićotrzeciejfaziedecentralizacji.
WielkaBrytaniazkoleipolatachwalkizsamorządnościąterytorialną(wokre-
sierządówM.Thatcher)nanowowspieraideesamorządnościterytorialnejijest
przykłademodmiennymzewzględunaszeregprzyjętychrozwiązańocharakterze
rynkowym.
Samorządnośćterytorialnawswejistociejestzdolnością,zarównoorganiza-
cyjną,jakifinansową,dozaspokajaniapotrzebspołecznościlokalnej.Zaspoka-
janietychpotrzebodbywasięzwykorzystaniematrybutówwładzypublicznej,
którejsamorządjestelementemskładowym.Posiadajednakwstosunkudoadmi-
nistracjicentralnejokreślonyprawemstopieńsamodzielnościiodpowiedzialności
zawłasnedziałania.Jestzjednejstronyintegralnączęściąpaństwainiezbędnym
elementemustrojowymdemokracji,zdrugiejjednakodpowiadazawięzimiędzy-
ludzkiebędącespoiwemdanejspołeczności.
Celemniniejszejmonografiijestprzedewszystkimanalizadoświadczeńpol-
skichieuropejskichwzakresiebudowysamorząduterytorialnego;identyfikacja
strukturorganizacjiterytorialnej,ichewolucjiistopniadecentralizacjiwwybra-
nychkrajachUniiEuropejskiej,atakżezaproponowaniezmianworganizacjitery-
torialnejPolskizuwzględnieniemdokonanejanalizyorazuwagsamorządowców
biorącychudziałwbadaniuankietowym.
W2020r.minie30latodrestytucjisamorządnościterytorialnejwPolsce
i„usamorządowienia”gminyjakopodstawowejjednostkiterytorialnej,posiada-
jącejnajwiększyzakreskompetencji,i20latodreformyJerzegoBuzkawprowa-
dzającejpowiaty,zjedynieuzupełniającymwstosunkudogminkatalogiemkom-
petencji,orazwojewództwasamorządowe,cobyłokonsekwencjąwzrastającego
znaczeniawpaństwachEuropyZachodniejregionalnegopoziomuorganizacji
terytorialnej.
Zgodniezpostawionąwmonografiihipoteząbadawczązałożono,żeaktualna,
trójszczeblowastrukturawładzsamorządowychwPolscejestnietylkobardzo
kosztowna,alerównocześnieniefunkcjonalnaiprowadzidomarnotrawstwa
środkówpublicznych.Dotyczytowszczególnościistnieniadużejliczbymałych
powiatóworaznieadekwatnegodopotrzebpoziomudochodówsamorządów
wPolsce.
