Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1
wykształconączęśćpodróżników,którymzawdzięczamycenneobserwa-
cjenatematżyciacodziennegowdawnychwiekach.
Rozwójturystykinabrałdynamikiwokresietworzeniasięgospodarki
przemysłowej,rozbudowyliniikolejowych,wykorzystaniasilnikówpa-
rowych,powstawanianowejstrukturyspołecznej,tworzenianadwyżek
żywnościimasowejprodukcjiinnych,wcześniejrzadkich,aprzezto
kosztownychwyrobów.JużwXVIIIwiekunotowanorozwójpierwszych
uzdrowisk,takżenadzisiejszychziemiachpolskich,awmiaręwzrostu
podróżypojawiłysiępierwszespecjalistyczneusługitransportowena
stałychliniach,awreszciebiurapodróżyoferująceorganizacjęwypraw.
Potrzebastworzyłateżokreślenienowegozjawiska:turysty,cowywodzi
sięzapewneodwspomnianegoGrandTourlubpoprostutour,podróży
zawierającejwsobiepowrótdopunktuwyjścia.Porazpierwszytermin
turystazostałużytywpracyHenriBeyleStendhalaPamiętnikturysty,
wydanejw1837roku(Suprewicz2005:58).Rewolucjęwpodróżach
iturystyceprzyniósłwynalazeksamochoduisamolotu,pozwalającdra-
stycznieskrócićczaspodróży,nawetdoodległychmiejsc.Wodniesieniu
doturystykiświatowej,togłówniesamolotumożliwiłjejumasowienie,
czyniącpodróżedostępnymidlarosnącejrzeszyludzi.
Masowytransportbyłjednymzgłównychczynnikówocharakterze
technicznym,determinującymmożliwościrozwojuturystyki(ostatnio
nowetechnologieinformacyjneikomunikacyjneodegrałypodobniere-
wolucyjnąrolęworganizacjiturystyki).Dużąrolęodegrałyjednaktakże
innedeterminanty:społeczne,polityczneiekonomiczne.
Spośródekonomicznych,dokluczowychnależyzaliczyćnietylko
wzrostdochodówiwzględnebogaceniesięcorazszerszychmas(roz-
wójklasyśredniej),lecztakżeżnewymiaryglobalizacjii,naogół,ko-
rzystnąkoniunkturępo1945roku(Gaworecki2003,Wilson,Dragusanu
2008,Alejziak2000b).Nadaljednakutrzymujesięstosunkowowysoka
elastycznośćcenowapopytunausługiturystycznezestronysłabiejupo-
sażonychgrupspołeczno-zawodowych,dlaktórychcenajestpierwszo-
rzędnymkryteriumkorzystania,lubnie,zmożliwościpodróżyirekreacji
(Konieczna-Domańska2007).Uprzemysłowienieiurbanizacjatojedne
zaspektówzwiązanychzrozwojemekonomicznym,aleskutkachtakże
winnychsferach.
Doważnychczynnikówspołeczno-politycznychnależyzaliczyćpo-
stępującądemokratyzacjężyciaspołecznegoorazrozwójoświatyiupo-
wszechnieniewykształcenia,przyczyniającegosiędowzrostuzaintere-
sowaniaświatem(Przecławski1979).Dzisiejszespołeczeństwastająsię
corazbardziejotwartenazmianęinainność,coułatwiakontaktymiędzy-
kulturowe.Zdrugiejstronyzwiązanezpodniesieniemdobrobytunasta-
wieniekonsumpcyjne,wrazzewzrostemczasuwolnego,sprzyjająszer-