Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
iinnychmyślicieliepokioświecenia,atakżeżyjącychniecopóźniejfilozofówdobyro-
mantyzmu,wśródktórychnależywyróżnićzwłaszczaamerykańskichpisarzyifilozofów
RalphaWaldoEmersona(1803–1882)orazHenryDavidaThoreau(1817–1862)repre-
zentującychkierunekzwanynowoangielskimtranscendentalizmem[Hall1999,15–16].
Określenie„turystykazrównoważona”nawiązujedopojęcia„rozwójzrównowa-
żony”(ang.sustainabledevelopment),którewprowadzonodojęzykanaukiipolityki
w1987r.wopracowanympodkierunkiemNorweżkiGroBrundtland(ur.1939)rapor-
cieOrganizacjiNarodówZjednoczonychzwanymBrundtlandReportoftheWorld
CommissiononEnvironmentandDevelopment.Podwzględemtreścitermintenjest
bliskiokreśleniu„turystykaalternatywna”(ang.alternativetourism),którewtymsa-
mymczasiestałosiępopularnedziękipracyJ.Krippendorfa[1987]ipoczątkowo
właśniejestosowanowgeografiiidyscyplinachzajmującychsięplanowaniemzagospo-
darowaniaturystycznego.
Terminu„turystykaalternatywna”zaczętoużywaćjakoprzeciwstawnegodotzw.
turystykimasowej.Początkizainteresowaniabadaczynegatywnymiskutkamiwywiera-
nymiprzezturystykęmasowąnaśrodowiskowmiejscowościachiregionachodwiedza-
nychprzezturystówsięgająlat70.–80.XXw.Wśladzatymizainteresowaniamiwpoło-
wielat80.zaczętoużywaćokreśleń„turystykaalternatywna”,„ekoturystyka”,jak
również„turystykainteligentna”(niem.IntelligentenTourismus)[Haimayer1993],
aczkolwiekobecniezakrestychpojęćjestinnyniżpoczątkowo.
KoncepcjaturystykialternatywnejdosyćszybkoznalazłazwolennikówwPolsce.
WedługówczesnychpoglądówmianemturystykialternatywnejwPolscezaczętookreś-
lać:„łformyturystykiwminimalnymstopniuingerującewśrodowiskoprzyrodnicze,za-
pewniająceodpowiednikontaktznaturąispołecznościąlokalną,atakżeprzeciwstawiające
sięturystycemasowejikomercyjnej”[Szwichtenberg1992,2].ZkoleizdaniemE.Wysoc-
kiej[1992]przeztermin„turystykaalternatywna”możnarozumiećorganizowanesa-
modzielniewyjazdyrodzinne,przeważniedokrewnychlubzaprzyjaźnionychosóbna
wsi,podczasgdyJ.Krippendorfdefiniowałjąjakoruchspołecznymającynacelu
popularyzowanieformturystyki,któreprzysporząnajwięcejkorzyściwszystkim
współuczestniczącym–tj.turystom,ludnościmiejscowejiprzedsiębiorstwomturystycz-
nym–przyjednoczesnejminimalizacjikosztówgospodarczych,aprzedewszystkim
ekologicznychispołecznych.Wliteraturzeanglosaskiejturystykąalternatywnąnazy-
wanowówczasnietylkoalternativetourism,alerównieżappropriatetourism(„turystyka
odpowiednia”)orazresponsibletourism(„turystykaodpowiedzialna”).
Innymokreśleniemturystykialternatywnejbyłopojęcie„zielonaturystyka”(ang.green
tourism).Termintenbywałjednakutożsamianyzwypoczynkiemnaobszarachwiejskich
iobejmowałnietylkoekoturystykęiagroturystykę,alerównieżłowiectwo[Cavaço1995].
Określenie„zielonaturystyka”pojawiłosięw1975r.weFrancji(franc.tourismevert)jako
przeciwieństwoturystykimasowej[Montanari1995,37]iposłużyłobadaczomniemieckim
dowprowadzeniawkilkalatpóźniejterminu„miękkaturystyka”(niem.sanfterTourismus
lubang.softtourism),którązaczętotraktowaćjakosynonimokreślenia„turystykaalterna-
tywna”icorazbardziejupowszechniającegosięzwrotu„turystykazrównoważona”(ang.
sustainabletourism,niem.umweltverträglicheTourismus).
