Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
Pozapojęciem„ekoturystyka”,wliteraturzeprzedmiotuwjęzykuangielskimczęsto
używasięokreślenia„turystykaprzyrodnicza”(ang.naturetourism).WedługH.Good-
wina[1996,287]terminnaturetourism„...obejmujewszystkieformyturystyki-turystykę
masową,turystykęprzygodową,turystykęniemającąniekorzystnegowpływunaśrodowisko,
ekoturystykę-któresąuprawianezewzględunaobecnośćwalorówprzyrodniczychwniena-
ruszonejlubtylkoczęściowonaruszonejpostaci...”.Przedmiotemzainteresowaniatak
rozumianejturystykiprzyrodniczejsąposzczególnegatunkiroślinizwierząt,biocenozy,
miejscainteresującezewzględunakrajobraz,jakrównieżzbiornikimorskieiśród-
lądowe.Dbającoochronęprzyrody,naturetourismpowinnarównieżwpośrednisposób
zwiększaćdochodymiejscowejludnościisprawiać,iżzaczynaonapodejmowaćdziałania
wceluzapewnieniaochronyprzyrodzie,traktującjąjakoczynnikprzynoszącywzrost
dochodów[Goodwin1996,288].Nazakończenierozważańdotyczącychokreśleńbliskich
pojęciu„turystykazrównoważona”wartozacytowaćdefinicjęopracowanąprzezwładze
stanuTeksas(StanyZjednoczone)odpowiedzialnezaochronęprzyrody,wedługktórych
naturetourismjestrozumianajakoformaturystykipolegającana„...sporadycznymodwie-
dzaniuprzezturystówobszarówchronionychzewzględunawaloryprzyrodnicze,społeczne
ikulturowe...”,przyczymtaformaturystyki„...stajesiędlamiejscowejludnościźródłem
korzyściekonomicznych”[NaturetourismintheLoneStarState1996,2].
Państwem,wktórymideaturystykizrównoważonejjestrozumianawbardzoszero-
kimkontekście,obejmującymzarównojejaspektyprzyrodnicze,jakispołeczno-gospo-
darcze,anawethistoryczno-polityczne,jestRepublikaPołudniowejAfryki.Ścisłezwiązki,
występującemiędzyjakościąśrodowiskaprzyrodniczegoapoziomemrozwojuspołecz-
nego–czylikwestiepodstawowezpunktuwidzeniaturystykizrównoważonej–przedsta-
wionowogłoszonymjużw1994r.przezAfrykańskiKongresNarodowydokumencie
programowymwyznaczającymstrategicznecelerozwojukraju,wktórymjednymzpod-
stawowychzadań(obokdemokratyzacjiżyciapolitycznego,dążeniadostworzeniajedne-
gonaroduorazzapewnieniapokojuibezpieczeństwa)byłokierowaniesięzasadami
rozwojuzrównoważonego[TheReconstructionandDevelopmentPlan:apolicyframe-
work1994,4–7].Wzwiązkuztymwdokumencietymokreślonowyraźnie,iżwcelu
prawidłowegorozwojuturystykisąkonieczne:„Udziałspołecznościlokalnychwzarządza-
niuipodejmowaniudecyzjiwzakresieochronyprzyrodyorazczerpaniukorzyścizturystyki”
oraz„Priorytetowepromowanieekoturystykiiwyjątkowościdziedzictwakulturowegoipoli-
tycznegoPołudniowejAfryki”[TheReconstructionandDevelopmentPlan:apolicyframe-
work1994,40,106].Szerokąinterpretacjęmożliwościdalszegorozwojuturystykizpers-
pektywykoncepcjiturystykizrównoważonejzawieratekstP.S.Hattingha[1994],
wktórymwyraźniezaznaczono,iżwRepublicePołudniowejAfrykiturystykapowinna
rozwijaćsięzjednejstronyzpełnymposzanowaniemunikatowychzasobówśrodowiska
przyrodniczego,azdrugiejstronyprzyczyniaćsiędopodniesieniapoziomużycialudnoś-
ciwrejonach(naogółperyferyjnychwsensieekonomicznym)odwiedzanychprzez
turystów,przyjednoczesnymprzynoszeniukorzyścigospodarcenarodowej.
Ztegocodotądnapisanowynika,żezasadnicząkwestiątkwiącąwkoncepcjiturys-
tykizrównoważonejjestprzyjęciezałożenia,iżturystykaniemożebyćczynnikiem
stanowiącymzagrożeniedlaśrodowiskageograficznego(azwłaszczaśrodowiskaprzy-