Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wcharakterzenauczyciela.Inniznajdującysiępobliżurdzeniamogąulecnatyle
istotnejtransformacji,iżstanowiąrodzajprzewodu,dziękiktóremunaukisąroz-
przestrzenianebezzniekształceń.Jeszczeinniumysłowobardziejoddaleniod
rdzenia,jednakprzezoświeconychnauczycielizainspirowaniemocjonalniemogą
odczuwaćszacunek,podziwiwiernośćstronie–niektórzymogązostaćnaśladow-
camialboorędownikamitego,corozumiejąjakoprzekazwielkiegomistrza.Cina
peryferiachkręguoddziaływaniapromieniującegoodnauczycielaulegająjedynie
nieznacznemulubteżpośredniemuwpływowi,jakożejegonaukiemanują
pośrednionakulturęiobyczaje.Zachowanebuddyjskiezapiskizawierająprzy-
padkiwszystkichtychmożliwości.
Buddyzmfunkcjonowałwcodziennymświecie,takwięcwnieuniknionyspo-
sóbotoczonybyłziemskimipostawamiimotywacjami,łączniezestronniczością,
zazdrością,dogmatyzmem,rywalizacjągrupowąiuwikłaniamipolitycznymi.
Rdzeniowinauczycielenaprzestrzenistuleciprzedstawialiwnikliweanalizyspo-
sobów,wjakitendencjetewypaczałybuddyzmiuniemożliwiałyludziomwkro-
czenienabuddyjskąścieżkę.Jeśliprzyjmujemytenrdzeniowypoglądnatemat
tego,ocowbuddyzmiechodzi,musimyzinterpretowaćtefiażnazbytludzkie”
zjawiskajakowypaczającewpływypojawiającesięnaperyferiachprawdziwego
10
wierności.
nauczania.Wrzeczysamej,oświeceninauczycielesąniezbędniwłaśniepoto,aby
przeciwdziałaćtymnieustannieobecnymtendencjomkuskamienieniuiślepej
Zrozważańtychwynika,żeżadenprzyzwoityopisbuddyjskiejhistoriinie
możeskupiaćsięwyłącznienazjawiskachperyferyjnych,ignorującczyteż
ślizgającsiętylkoponaukachrdzeniowych.Historykmusiwięcbyćzaznajomiony
zprzekazemrdzeniowym,jakrównieżzsocjologiczną,psychologicznąikulturową
tradycjąperyferii.Wymaganietooznacza,żeteksty,któreprzetrwałyjakozapiski
nauk,musząbyćstudiowaneipojmowanejakocałośćiwkategoriachswejwłasnej
logiki,aniepoprostuprzejrzane,abywybraćznichkilkakluczowychfraz
mającychrzekomoreprezentowaćfilozoficznedogmaty.Historiawiernaludzkiej
rzeczywistościbuddyzmumusiuznaćcentralnąrolęrdzeniowychnauczycieli,aby
następnietropićichzwiązkiz,iwpływyna,różnestrefyperyferii.
JeślichodziihistorięwczesnegoczanwChinach,tomamyszczęściebyć
wposiadaniurelacji,któraszanujerdzeniowycelbuddyzmu,jednocześnietłu-
maczącówczesnąsytuacjęstronniczychdysputmiędzywyznawcamiróżnych
szkółczan.DziełemtymjestPrzedmowadozbioruwszystkichwyjaśnieńnatemat
źródłaczanTsung-mi(780-841),mistrzaczanrównocześnieuznawanegoza
piątegopatriarchębuddyzmuhua-yenwChinach.Uczeni,którzyupierająsię,że
stronniczarywalizacjaidoktrynalneróżnicecodonatychmiastowegoistopnio-
wegooświeceniamiałydecydująceznaczeniewformułowaniunaukwczesnego
