Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘPJ.C.CLEARY!EGO
Pięćtekstówpoświęconychmedytacjiiprzetłumaczonychwtymtomienależydo
najwcześniejszychprzetrwałychzapiskówbuddyzmuczan(zen)wChinach.
ZapomnianeprzezwiekiwsamychChinach,odkrytezostaływXXw.pośródin-
nychpozostałościcywilizacjiTangzachowanychwjaskiniachTunHuangwZa-
chodnichChinach.
TekstytepochodzązpierwszejpołowyVIIIw.,czylizokresuznacznie
poprzedzającegowielkąobfitośćpismczanpowstałychwciągunastępnychpięciu
stuleci.Mająoneogromnąwagęjakoźródłahistoryczne,ponieważukazująwczes-
nąhistorięczanwniecoodmiennymświetleniżto,costałosięnormąwpóź-
niejszejtradycji.Sąwartościowymiźródłamiczan,ponieważzachowujązapiski
metodyczan–teoretycznychanalizipraktycznychtechnikproponowanychprzez
mistrzówczanowychczasów.
Kiedyczytamytewczesnetekstyczanwrazzpóźniejszymi,lepiejznanymi
zapiskamiczan,dwierzeczystająsięjasne.Popierwsze,czanpodzielatosamo
spojrzenieiprzyjmujetesamecele,cobuddyzmwielkiegowozusutrisiastr.
Zarównowczesneteksty,jakipóźniejszatradycjaczanszerokoilustrująiwpełni
potwierdzajątenfakt,anauczycieleczanukazywanisąjakoswobodniecytujący
sutryisiastry,jakrównieżnauczającypoprzezwprowadzaniewczynswychteorii
imetodwcodziennymżyciu.Podrugie,wczesnetekstyprzynależądotzw.
fipółnocnejszkoły”czan,jednakwswejsubstancji,anawetwtonieczan,który
przedstawiają,wpełnizgadzasięzczanfiszkołypołudniowej”,doktórejprzynależą
późniejszezapiski.Wnaukachgłównychnauczycielinieodnajdziemyśladu
okrzykówbojowychanistronniczegopopieraniajakiegośjednegofifilozoficznego
punktuwidzenia”.Byłobytowsprzecznościzabsolutniepodstawowymizasadami
przekazywaniabuddyjskiegonauczania.
Tedwierzeczydlaosóbzaznajomionychztekstamiźródłowymibuddyzmu
czanniesążadnymzaskoczeniem.Napewnozetknęlisięonizniektórymizwielu
szczegółowychipochodzącychzwewnątrztradycjidosłownychstwierdzeńwska-
zującychnafakt,iżczanpowstałztakąsamąintencjąjakpisma,iniemożebyć
wobecnichwopozycji,bezwzględunato,jakbytonapierwszyrzutokaniewy-
glądało.Podobniewielunauczycielipodkreślałofakt,iżpodziałnaszkołypółnocną
ipołudniowąniestanowiwczankwestiizasadniczej,iżesekciarskienastawienia
wynikajązbłędnegorozumieniapracnauczycieliczan.
7
