Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PsychologiaiWychowanie
ZBUDOWAĆWIĘZI
POTRZEBANIEZALEŻNOŚCI
12-13lattoczas,którymamy,abyprzygotowaćsięna
Nato,jakbędzieprzebiegałprocesdorastania,wpływa
zbuntowanywieknaszegodziecka,czylizbudowaćwięź,
temperamentdziecka.Inaczejbędzieprzeżywałtenmo-
odktórejwdużymstopniuzależy,jaksobieporadzimy.
mentzamkniętywsobie,wrażliwyintrowertyk,ainaczej
Wokresiedorastaniadziecipotrzebująnaszejbezwarun-
potrzebującywieluzewnętrznychbodźcówekstrawertyk.
kowejakceptacjiimiłości,choćzichzachowaniamoże
Przyglądającsięzmianomwsposobiebyciaizachowania
wynikaćzupełniecoinnego.Wsensiepsychicznymnie
naszegonastolatka,niekrytykujmyjegogustu.Muzyka,
odstępujmydziecka,zapewniajmyjeoswojejakceptacji,
jakiejsłucha,sposóbubierania,wyglądpokojusąpróbą
trosce,wspierajmy.Nierezygnujmyzokazywaniamuzain-
wyrażaniasiebie.Pozwólmy,niechbędąwyrazemjegonie-
teresowania,nawetjeślinanaszepytaniaodpowiadanie-
zależności.Akceptacjadzieckanieoznaczajednakpełnej
chętnie,burczącpodnosem,zamykasięwswoimpokoju
zgodynawszystkiejegowybory.Zakazanyowocsmakuje
czywłączagłośnomuzykę.Jeślidzieckuzabraknieakcep-
najlepiej,więczamiastzakazywać,pokazujmy,żecenimy
tacjiwrodzinie,szybkoposzukajejpozadomem.
jegoindywidualność.Negocjujmyzaśwkwestiach,naktó-
resięniezgadzamy.
WAŻNYJESTDIALOG
Badaniapotwierdzają,żedziecirodziców„demokratycz-
Naszedzieckoprzeżywaskrajneemocje.Labilnośćemocjo-
nych”wokresiedorastaniamająwysokiepoczuciewłasnej
nalnawpływanasposóbkomunikowaniasięzeświatem.
wartości,sąniezależneiufnewewłasnesiły.Rodzi-
Naskutekjegozmiennychnastojówidrażliwościdocho-
cepotrafiąracjonalnieuzasadnićswojeoczekiwania
dzidosporówalbozupełnegozerwaniakontaktu.Dlatego
cododyscyplinowaniazachowańdziecka,jedno-
nieustanniepodejmujmydialog.Stwarzajmyprzestrzeńdo
cześnierespektującjegoprawodopodejmowania
spokojnejrozmowy.Propozycjawspólnegoprzygotowania
decyzji.Takapostawapomagaustrzecdzieckoprzedszu-
ulubionejprzezdzieckopizzyczyobejrzeniefilmubędzie
kaniemakceptacjiwzagrażającychśrodowiskach,eks-
okazjądospędzeniarazemczasu,dodyskusji.Dopytując,
perymentowaniazpapierosami,narkotykamiczysek-
zadawajmypytaniaotwarte:ocotuchodziwedługciebie?,
sem.Niepowodzeniewosiągnięciupoczuciamocnej
cootymsądzisz?Takarozmowapozwolipoznaćkrysta-
itrwałejtożsamościnaskuteknadmiernejpresjirodziców,
lizującesiępoglądydziecka,jegoreeksjenadświatem
krytyki,odrzucenia,lekceważeniamożedoprowadzićdo
isobą.Okazujmynaszezainteresowanieitroskęoto,cosię
przyjęcianegatywnejtożsamości,któracharakteryzujesię
zdzieckiemdzieje.Pamiętajmy,żejegobuntniejestskiero-
brakiemwłaściwychrelacjizotoczeniemorazprzejawia-
wanyosobiścieprzeciwkonam.Dziecko,kwestionującota-
niemzachowańantyspołecznych.
czającyjedotejporyporządek,budujeswojąniezależność
wobecautorytetów.
PAMIĘTAJMY!
Kryzystożsamościtotrudny,alenaturalnyetapwrozwoju
SPRAWDZANIEGRANIC
nastolatka.Naszedzieckouzyskujeswojąindywidualność,
Nastolatek,kontestującdotychczasoweustalenia,ocze-
separującsięmentalnieoddotychczasnarzuconychreguł.
kujecorazwiększejswobody,pragniepodkreślaćswoją
Wybitnejednostkibuntowałysięczęstowsposóbwyjątko-
autonomię.Próbujetestowaćdotychczasowegranice,
wodokuczliwydlaotoczenia.Niechtobędziepocieszenie
sprawdzając,najakwielejesteśmymuwstaniepozwolić.
dlarodziców,którymzmaganiesięzhumorzastymbun-
Jeślizechcemynarzucićmunaszezasady,wzbudzimyjego
townikiemprzysparzawieletrosk.
sprzeciw.Niemożnajednakrezygnowaćzwyznaczania
granicikonsekwencji.
IJESZCZEJEDNO…
Spróbujmyzatemwspólnezdzieckiemustalićreguły,
Jednazmoichpodopiecznychopowiadała,żebędąc
pamiętając,żetorodziceostatecznieustalająnormy.Za-
wwiekudorastania,miaławdomupełnąswobodę.Sama
ufanie,jakieokażemydziecku,będziejeuczyćodpowie-
osobiedecydowała.Zżalemwspominała,żebędącmło-
dzialności.Niezakazujmy,mówiąc:nie,bonie.Tłumaczmy,
dądziewczynązazdrościłaswoimkoleżankom,naktóre
wyrażającswojątroskę.Gdydzieckochcewyjśćnaimprezę
wdomuczekałamamazwyrzutami,gdyniewracałyna
-ustalmywspólnie,najakichwarunkach,októrejwraca,
czas.Namnie,mówiła,niktwdomunieczekał...Obecnie
jakdotrzedodomu.Jeślizłamieustalenia,niekorzysta
samotniewychowujedziecko,któreprzyszłonaświat,jak
zprzywilejów.Mądrzekontrolować,toznaczynawszystko
tylkorozpoczęła„metrykalnie”dorosłeżycie.
sięumawiać.Nastolatekpozbawionygranicżyjewcha-
EwaMikus
osie,niemapoczuciabezpieczeństwa.
psycholog
8
NR1|JESIEŃ2014
