Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Autokreacja:utopiasamegosiebie
19
szanowogólenowąerę,nawzórtej,jakąchrześcijanieliczyliodnarodzinChry-
stusa.Wtemporalnymuskokumiędzystarąanowąerąmiałsięjakobybezpow-
rotnierozpaść,poczymzapaśćwnicośćstary,złyświat,bydaćmiejscenowemu,
kreowanemujużnieexnihiloprzezBoga,leczodpoczątkuwznoszonemuprzez
człowiekanaruinachdotychczasowegoporządku.DPrzeszłościśladdłońnasza
zmiata”–głosiłysłowaMiędzynarodówki–Ddziśniczymprzeszłość–wszystkim
my!”.Życzeniowaanihilacjaprzeszłościmiałaoczyścićgruntdlabudowaniaod
fundamentówDświetlanejprzyszłości”.Niemogłobyćzatemmiejscaaninakon-
tynuowanietradycji,aninazwyczajne,stopniowepoprawienietego,cowrze-
czywistościszwankuje.RewolucjonistaczułsięwładnynietylkoDruszyćzposad
bryłęświata”,aleidowolnieprzyspieszyćrytmdotychczasowegoziemskiegocza-
su,któremunadawałpiętnująceepitetywrodzajuDmrokiśredniowiecza”,Depoka
wyzyskuczłowiekaprzezczłowieka”itp.Przeciwkostarym,jednoznacznieDzłym
czasom”zamierzałzaprowadzićdoskonałąDepokęszczęścialudzkości”.Jakstąd
wynika,myślenierewolucyjneodwracałoantycznewyobrażenia;wedługniego
złoteczasynienależałydoodległej,zasługującejnapotępienieprzeszłości,lecz
dowspaniałejprzyszłości.
Tegorodzajuradykalizmwpodporządkowywaniusobiebiegudziejówna-
siliłsięzwłaszczapoogłoszeniuprzezFryderykaNietzschegoDśmierciBoga”.
Wcześniejmesjańscyutopiści,oczekującynarychłeprzyjścieMesjasza,próbo-
walipaktowaćczywręczwymócnaJahwe,abygoczymprędzejzesłałnaziemię.
IlustracjęnamiętnejchęciwymuszenianaBoguprzyspieszeniaczasulubrychłe-
gozbawieniastanowilegendaoWidzącymzLublina.PiszeotymWładysław
Panas,znawcachasydyzmuorazdziejówDmagicznegoLublina”:
Wedługchasydów,diabełniemógłdziałaćodzachodusłońcawpiątekdozachodusłońca
wsobotę.WpewienszabasWidzącytaksięzapędziłwswoichtańcach,modlitwachiśpie-
wach,żeprzedłużyłświętopozazachódsłońca.Jużsłońcezaszło,północnadeszła,aon
dalejświętował,więcdiabełsiębardzodenerwował.CadykmiałzSzatanemnieustanniena
pieńku.Wkońcupostanowiłrozstrzygnąćtenproblemwsposóbostateczny,doczegochciał
wykorzystaćpewienhistorycznymoment,kiedyNapoleonszedłnaRosję.WidzącyzLublina
idwóchjegokolegów–cadyków,jedenzRymanowawBeskidzieNiskim,adrugizKozie-
nic,wspólnieuznali,żeówczas,kiedycałaEuropajestwstaniewojny,przypominasytuację,
którąPismoŚwięteopisujejakoapokaliptycznąwojnęGogaiMagoga,poprzedzającąkoniec
świata.Cadykowiepostanowiliwłączyćsięwtąmetafizycznąwalkę.TenzRymanowabył
zwolennikiemNapoleonaimodliłsięzajegosukcesy,atenzKozienicbyłprzeciwnikiem
NapoleonaimodliłsięzacaraRosjiinawetdoradzałksięciuCzartoryskiemu,żebynieszedł
zNapoleonemnaMoskwę.Widzącyzaś,będącwśrodku,zbierałtesprzecznesiłyidokładał
donichwłasnemodlitwyidziałaniamagiczne.Wszyscytrzejumarliw1815roku.Widzący
zLublinawypadłprzezokno.Czuł,żeZłymuzagrażaipoprosiłżonę,abygopilnowała,
alediabełzauważyłpodstęp.Żonausłyszałapłaczdzieckanakorytarzuinachwilęwyszła
zobaczyć,cosiędzieje.Kiedyprzyszładopokoju,Widzącegojużniebyło.Znalezionogo
leżącegopoddomempotłuczonegoipołamanego.Potemwielemiesięcycierpiał,awkońcu
umarł(Panas,2008,s.123).
