Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Agon,czyliorelacjimiędzySłowackimaMickiewiczem
niezależności.Stawkąwtejgrzejestnietyleuznaniezestronyliterackiej
publiczności(tomawiększeznaczeniedlaczłowiekaiwieszczaniżdla
artysty),ileocaleniewłasnej,wpełniniezależnej,wolnejodwpływudo-
tychczasowegomistrza(któregotalentsięrozumieidocenia)wyobraźni.
Towłaśnieniezależność,wyjątkowość,możliwośćpozostaniajedynym
wswoimrodzajujestnajważniejszadlapoety.
ObrazSłowackiego,wyłaniającysięzarównozprywatnejkorespon-
dencji,jakizewspomnieńjegowspółczesnych,którzyczęstozarzucali
poeciedumęibrakpokory
30,sprzyjaobsadzaniugowrolirywala,ata-
kującegopozycjęzajmowanąprzezMickiewicza.OwaambicjaSłowac-
kiegomożepowinnabyćjednakrozumianamniejdosłownie,wbardziej
poetyckimniżtypowoludzkimwymiarze.Sprowadzaćjązatemnależy
raczejwłaśniedochęciudowodnieniaswojejartystycznejniezależno-
ściioryginalności–częstoprzecieżwbrewoczekiwaniompubliczno-
ści.Marzenieouznaniuzestronyodbiorcówbyłobytubardziejefek-
temubocznymzabiegówpoetyniżichzasadniczymcelem.Przekazana
przezsamegoSłowackiegoanegdotaopowiadającaojegodziecinnym
zakładziezBogiemzdajesiępotwierdzaćtakąinterpretację.Chłopiec,
któryprosi,abyBógobdarzyłgonajnędzniejszymżyciem,alezatosła-
wąnieśmiertelnąpośmierci,ujawnia,oczywiście,nieprzeciętnąambicję,
skierowanąjednaknienaodbieraniehołdówiwalkęouprzywilejowaną
pozycjęwliterackimświecie,alenadążeniedoosiągnięciadoskonałości
artystycznej,którajestwartościąnieprzemiającąijakotaka–wcześniej
czypóźniej–doczekaćsięmusiuznania.
TakrozumianaambicjapoetyckaSłowackiegokażewjegotrudnejre-
lacjizMickiewiczemwidziećpróbęnietylestrąceniazpiedestałufldaw-
negoBoga”,ilezachowanianiezależnościartystycznej,ocaleniawłasne-
go,oryginalnegosposobutworzenia,mimopodziwu,jakiodczuwałdla
Mickiewiczowskiegotalentuiwbrewopiniiwielbicielimistrza,którzy
niemoglizrozumieć,żeobokjednego,doskonałegosposobupisania
możliwyjestinny,równiedoskonały.Niemapowodu,abytakrozumia-
nejambicjinieprzypisywaćtakżeMickiewiczowi.Cowięcej,byćmoże
30CzytamyotymchoćbywewspomnieniachAntoniegoEdwardaOdyńca,
EustachegoJanuszkiewicza,MariiWodzińskiej(por.J.Starnawski:JuliuszSło‑
wackiwewspomnieniachwspółczesnych.Wrocław1956,s.9,11,47,59).
