Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Poetówlękprzedwpływem
29
wniejwłaśnieszukaćnależyprzyczynuporczywegomilczenia(nieli-
cząckilkuokazjonalnychzłośliwości)starszegopoetynatematdokonań
młodszegoautora.Mickiewicz,którytakchętniekomentowałtwórczość
początkującychpoetów,radził,oceniał,aczasem–jakchoćbywprzy-
padkuGarczyńskiego–wytrwalepromowałichliterackieosiągnięcia,
musiałmiećprzecieżjakiśpowód,abyakuratodziełachSłowackiego
niewypowiadaćsięwcalelubwyłączniezłośliwie.Iwbrewsugestiom
Kridlajedynympowodem,którymożnabezwiększychwahańwyklu-
czyć,jestniezrozumienieutworówmłodszegopoety.Niezrozumienieta-
kiemogłobyćudziałemzapatrzonychwniegozwolennikówjegomuzy,
trudnojednakzakładać,żejedenznajwybitniejszychpoetówpolskiego
romantyzmunierozpoznałskalitalentuimożliwościSłowackiego.
Współczesnateorialiteraturypodsuwanarzędzieułatwiająceanali-
zęanalogicznychsytuacji.Mamoczywiścienamyśliteorięfllękuprzed
wpływem”HaroldaBlooma.Wujęciuamerykańskiegobadaczaflhisto-
riapoezjijestnieodróżnialnaodwpływupoetyckiego,ponieważhisto-
riętworząsilnipoecinawzajembłędnieodczytującswojedziełapoto,
byoczyścićdlasiebiepolewyobraźni”
31.Bloompodkreśla,żenieunik-
nionymelementemkondycjipooświeceniowychtwórcówjestuświado-
mieniesobieswoistegoflkulturowegoopóźnienia”.Podziwiającdzieła
wybitnychpoprzedników,tylkoautorzymiernegotalentupoprzestają
nazachwycieiuwielbieniu.Poeciwybitniuświadamiająsobiebowiem
własnąwtórność,ichudziałemstajesięobawa,żenajwybitniejszedzie-
łajużpowstały,aichwłasnawyobraźnianiebędziewstaniestworzyć
niczegooryginalnego,flzarażona”wielkimiarcydziełamiprzeszłości.
Właśnietozjawisko–kluczowedlaprezentowanejtutajteoriipoezji–
nazywaBloomfllękiemprzedwpływem”.Jegoistotapoleganatym,że,
31H.Bloom:Lękprzedwpływem.Teoriapoezji.Przeł.A.Bielik-Robson,
M.Szuster.Kraków2002,s.49.Wpracyswojejkorzystamznajnowszego
tłumaczeniacałejksiążkiBlooma.Książki,którapowstaławroku1973.Warto
zatemmożeprzypomnieć,żewPolscetakżefragmentaryczniezaistniałaona
wświadomościczytelnikówjużwcześniej(por.H.Bloom:Lękprzedwpływem.
Teoriapoezji.Przeł.W.Kalaga.W:Współczesnateoriabadańliterackichzagranicą.
Antologia.Oprac.H.Markiewicz.T.4,cz.2:Literaturajakoprodukcjaiideologia.
Poststrukturalizm.Badaniaintertekstualne.Problemysyntezyhistorycznoliterackiej.
Kraków1992).
