Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Determinantynierównościdochodowych
różnychdziedzinnaukowych,wtympolitologii,socjologii,filozofiiczyteżekonomii.
Zaśsamaanalizategozjawiskajestmożliwapoprzezporównaniewarunkówżycia
poszczególnychludzi.
Należyprzytympodkreślić,żeproblemzróżnicowaniadotyczymiędzyinnymipłci,
rynkupracy,ochronyzdrowia,jakrównieżoświaty.Nierównościspołeczneobejmują
nierównemożliwościkształcenia,nierówneszansenalepszepozycjespołeczne,nie-
równenagrodyzapodobnywkładjednostkinarzeczspołeczeństwa.
Zatem,jakłatwozauważyć,pojęcieHnierównościspołecznych”jestzwiązaneze
!zróżnicowaniemspołecznym’.Pojęciate,mimożenierównesobie,tojednakuj-
mowaneogólnymterminem!strukturyspołecznej’.Zróżnicowaniespołecznejest
przeciwieństwemzgodności,akażdyznaspełnijakąśrolę,ztym,żejedneroleuwi-
dacznianesłabiej,innesilniej.Widocznejesttorównieżprzypodzialepracy,gdzie
eksponowanejestzróżnicowaniezawodowe.Zróżnicowaniejestpojęciemszerszym
niżnierówność,wmomenciegdypatrzymynaniewpostacihierarchii,toprzekształca
sięonownierówność.Wyróżniasiępodziałnazróżnicowaniefizyczne(płeć,wiek,
cechywyglądu),któremożepociągaćzasobązróżnicowaniespołeczne(np.wykształ-
cenie).Zatemzróżnicowaniejestpodstawąkażdejspołeczności,gdyżwszyscypełniąc
pewnerole,jednocześniezajmująjakieśmiejscewstrukturzespołecznej
22
l
RozpatrującpojęcieHnierównościekonomicznych”,wieluautorówzauważa,że
odnosząsięonezazwyczajdorozkładudochodówwdanymspołeczeństwielubstanu
posiadaniamajątku,mogąsięrównieżodnosićdodostępudotrudnoosiągalnych
dóbrczyusług
23
.Wteoriachekonomiitłumaczysię,żewystępowanienierówności
społeczno-ekonomicznychstanowinieodłącznyelementfunkcjonowaniaspołeczeń-
stwaigospodarki.Wynikibadańiliteraturadotycząceproblematykinierówności
jasnowskazują,uźródełnierównościekonomicznych,acozatymidzierównież
społecznychleżącechyosobistejednostek.Tozkoleiprowadzidalejdorywalizacji
odobrobytjednostek,rodzin,grupspołecznych.Wygraniwtejrealizacjitworząwar-
stwęuprzywilejowaną,przegraniczęstodegradująsięspołecznieiekonomicznie.
ZkoleidefinicjaHnierównościdochodowych”mówi,że:Hnierównościdochodowe
występująwsytuacji,kiedydochodyuzyskiwaneprzezposzczególneosoby,gospo-
darstwadomowelubgrupyspołeczneniejednakowe,tzn.pewnegospodarstwa
dysponująwiększymidochodaminiżpozostałe,awkonsekwencjimogąwwiększym
stopniukorzystaćzwytwarzanychwgospodarcedóbriusług”
24
.Reasumując,stan
zróżnicowaniamaterialnegodotyczysytuacji,wktórejjednastronaposiadadostęp
dodóbriusług,zaśdrugajużnie.
22
H.Domański,Strukturaspołeczna…,op.cit.,s.25–26.
23
D.Walczak-Duraj,Socjologiadlaekonomistów,PolskieWydawnictwoEkonomiczne,Warszawa2010,s.78.
24
H.Domański,Metodologiabadańnadstratyfikacjąspołeczną,WydawnictwoNaukoweScholar,War-
szawa2012,s.125.
15