Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Determinantynierównościdochodowych
równościamijestmomentkonceptualizacjiorazoperacjonalizacjipodejmowanych
zagadnień.Wynikatoprzedewszystkimzespecjalizacjiposzczególnychbadaczy,któ-
rzywykorzystująwypracowanąwcześniejsiatkępojęciowąnapotrzebydoraźnych
refleksjinadistotątegozjawiska.Zauważyćjednakmożna,żewwiększościtegotypu
opracowańdominujeinterdyscyplinarnysposóbjegoanalizy.Ujmowanienierówności
społecznychwedługpodejściainterdyscyplinarnegoskutkujeokreślonymiproblema-
miwzakresiesyntezydorobkuuzyskanegomateriału,międzyinnymiwypracowania
uniwersalnychrammetodologicznychzmierzającychdopostawieniawspólnejdiagno-
zyprzezprzedstawicieliwieludyscyplinnaukowych,niemniejjednakzdrugiejstro-
nydostarczabogatejwiedzy
28
.Pomimoniniejszychniedogodnościwmetodologii
pomiarutegozjawiskadopracowanosięszereguwskaźników
29
opisującychspecyfikę
nierównościrozpatrywanychzarównowaspekcieekonomicznym
30
,psychologicznym,
jakisocjologicznym.
Wmetodologiibadańspołecznychwyróżniasiętrzygłównetypywskaźników
definicyjne,empiryczne,inferencyjne
31
:
1lPierwszytyptowskaźnikidefinicyjne,wktórychzjawiskowskazywane
(tzw.indicatum)jestopisanezapomocąteoretycznieujętejcechy(tzw.defi-
niens).Wanalizachnierównościspołecznychtentypwskaźnikówjestobecny
wpróbachoperacjonalizacjisamegopojęcia.Wtymprzypadkuzakładasię,że
wskaźnikiopisującepojęcienierównościskładająsięznarzędziumożliwiają-
cychpomiarzróżnicowańwsferzenierównomiernegodostępujednosteklub
grupdowartościmaterialnych,jakrównieżwładzylubprestżu.Analogiczny
sposóboperacjonalizacjipojawiasięwrozważaniachekonomistówopisujących
nierównościspołeczneprzezpryzmattzw.kapitałuludzkiego(humancapital)
32
l
Dogronawskaźnikówbudowanychzwykorzystaniemomawianegotypuza-
liczyćmożnam.in.sposóbpomiarurolipaństwawprocesiekreowanialub
zwalczanianierównościspołecznych(interwencjonizmkontraliberalizm).Natu-
ralnąrzeczątupytaniadotyczącepoziomuzaangażowaniapaństwawżycie
obywateliorazniwelowanianierównomiernegopodziałudóbr.Niniejszytyp
28
S.Golinowska,P
.Broda-Wysocki,Kategoriaubóstwaiwykluczeniaspołecznego.Przeglądujęć,[w:]
Ubóstwoiwykluczeniespołeczne.Badania.Metody.Wyniki,red.S.Golinowska,E.Tarkowska,I.Topiń-
ska,InstytutPracyiSprawSocjalnych,Warszawa2005,s.32–34.
29
M.Radziukiewicz,PropozycjabudowymiernikabiedyskumulowanejwPolsce,„PolitykaSpołeczna”
2006,Nr11–12,s.3–8.
30
S.Kalinowski,W.Łuczka-Bakuła,Wybranemonetarnewskaźnikispołecznegowykluczeniawnowych
krajachUE,„PolitykaSpołeczna”2005,Nr7,s.5–8.
31
R.Mayntz,K.Holm,P
.Hübner,Wprowadzeniedometodsocjologiiempirycznej,PaństwoweWydaw-
nictwoNaukowe,Warszawa1985,s.50–55;S.Nowak,Metodologiabadańspołecznych,Państwowe
WydawnictwoNaukowe,Warszawa1985,s.167–170.
32
S.R.Domański,Kapitałludzkiiwzrostgospodarczy,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,Warszawa
1993,s.14.
17