Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI.Pojęciagodnościiurzędusędziego
jestnadtoświadomywłasnejwartości.Profesja54(odłac.professio55,ang.profession56)
towedługtradycyjnegorozumieniategoterminuzawódwymagającyspecjalistycznego
szkolenialubumiejętności,zregułyzwiązanyzwyższymwykształceniem.Jakoprzykłady
profesjiwskazujesięnajczęściejzawodylekarza,prawnikainauczyciela(wcześniejczęsto
jednocześnieduchownego).Profesjawiążesięprzytymzjednejstronyzistnieniemwy-
odrębnionejstrukturyorganizacyjnej,zdrugiejzaśzestatusemosoby,którawykonuje
zawóduznanyzaprofesję.Pierwszyztychelementów,awięcorganizacjazawodowa
(korporacja),wiążesięzkoleizustaleniemzespołuzasaddotyczącychdanejprofesji
iegzekwowaniemrealizacjitychzasad,znakładaniemsankcjizaichnaruszeniewłącz-
nie.Zasadyte,tozarównoreguływykonywaniakonkretnychzadańzawodowych,jak
izasadyetykizawodowej.Organizacjazrzeszającaosobywykonującedanąprofesjęjest
zatemorganizacjąsamodyscyplinującąsię.Jednocześniejestorganizacjąsamorządną,
którareglamentujedostępdodanegozawodu,prowadzącszkolenia,staże,praktyki
czyaplikacje,organizującegzaminyzawodoweiwydającrodzajeakredytacji,licencji,
przyznającróżnegorodzajutytułystanowiącedowódposiadaniakoniecznegowy-
kształcenia,odpowiedniejwiedzy,umiejętnościikompetencji,wtymnaturymoralnej,
pozwalającychnawykonywaniedanegozawoduocechachprofesji.Zregułyorgany
państwawróżnymstopniuuczestnicząwtychprocedurachalbozatwierdzająichwyniki.
Wśródatrybutów,którepowinienspełniaćprzedstawicielzawodu,którymożeuzyskać
statusprofesji,wymienićmożnawarunki,którełącznieskładająsięnastatusprofesjo-
nalisty,osobywykonującejzawódocechachprofesji.Popierwsze,jesttodysponowanie
niepodważalną,unikalnąwiedząiumiejętnościamiorazzwiązanymztymwykształce-
niem.Osobatakawykonujeswójzawódwwarunkachdalekoposuniętejniezależności,
autonomiipracy,wtokuktórejsamodzielniepodejmujeokreślonedecyzjeidziałania.
Profesjonalistajestprzytymczłonkiemzorganizowanychstrukturpozwalającychmu
nawykonywaniezawodu.Strukturytetosamorządzawodowy,zczęstotakżeustaloną
hierarchiąwjegoobrębiezwiązanązokreślonymistopniami,tytułamietc.Silnepoczucie
wspólnotyiprzynależnościdodanejgrupyzawodowejtojedenzatrybutówprofesji.
Profesjonalistapozaokreślonympoziomemwiedzyiumiejętnościrealizujetakżeprzy-
jętewodniesieniudodanejprofesjistandardyetyczne.Standardyteczęstoustalanesą
wramachdanejkorporacjiiczęstoprzyjmująpostaćusystematyzowanychzbiorów
54
WedługSłownikajęzykapolskiego,t.2,red.M.Szymczak,Warszawa1979,s.929,profesjatopraca
zawodowa,stałezatrudnienie,zajęcie,fach,zawód.
55
Professiotopubliczneuwiadomienie,zgłoszenie,atakżerzemiosło,profesjaizeznanie,oświadczenie
(pochodneprofesor-publicznynauczyciel),zob.Słownikłacińsko-polski,wgH.MengegoiH.Kopii,opr.
K.Kumaniecki,Warszawa1957,s.397.Tymmianemokreślanowśredniowieczutakżeprzyrzeczenieskładane
przedwstąpieniemdoklasztoru-T.Kononiuk,Profesjonalizacjawdziennikarstwie.Międzymodernizmem
aponowoczesnością,Warszawa2013,s.27.
56
Profession-wsłownikachtłumaczonejakozawód,profesja,wskazywaneprzykładyużyciaodnoszą
siędozawodównauczycielalubprawnika-zob.Longman,Słownikwspółczesny,angielsko-polski,polsko-
-angielski,red.J.Fisiak,Warszawa2004,s.342.
