Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pozatymiprywatnymiświatamiposzczególnychludzi
jestcośjeszczerzeczywistego,czypozatymcośistnieje
ijakie–któżtomożewiedzieć?
Wkażdymrazie:dlamnieistniejeto,adlaciebie
coinnego;człowiektyiczłowiekja.Obajjesteśmy
miarą,normąwszystkichrzeczy,oileistniejąlubnie.
To,cosięmniewidzi,żejest,toteżnaprawdęjest–dla
mnie;acosiętobiewidzi,tojestteżnaprawdę–dla
ciebie.Przecieżnicnieistniejesamodlasiebie
–wszystkojestczyimświdziadłemczyteżczyimś
pomysłem,jest„komuś”,jestwczyjejśgłowieczyteż
wczyichśoczach.Ażeróżneparyoczuwidząniby
jednoitosamo,alekażdaposwojemuiinaczejniż
inna;żecogłowa,torozum,akażdymaswojezdanie,
sprzecznenierazzezdaniemdrugiego,choćobajmyślą
orzeczynibyjednejitejsamej–tonicnieszkodzi.
Okażdejrzeczymogąbyćdwazdaniaprzeciwne.
Toprawdadlamnie,atoprawdadlaciebie.Więcnie
mazdańbliższychlubdalszychodjakiejśprawdy
przedmiotowej–tylkosązdanialepszeigorsze.
Najednymprzekonaniuwyjdzieszwżyciulepiej,
anadrugimdalekoniezajedziesz,aleztegonie
wypływa,żebyjednoznichbyłozgodnezjakąś
rzeczywistościąistniejącąpozanami,adrugieznią
niezgodne,żebyjednobyłoprawdziwe,adrugie
fałszywe.Nie–tojestlepsze,atamtogorsze,aleoba
równieprawdziwe;tylkotodlamnie,atamtodlaciebie
prawdziwe.
Wtymsztuka,żebyisobie,idrugimprzysporzyćjak
najwięcejtychlepszychprzekonańwzględnieztych
gorszychporobićlepsze–ponaprawiaćludzkie
przekonania.Metodętylkopotrzebaznać.Sposóbtylko
potrzebamieć.
Heraklitpodkopałwiaręwstałośćitrwałośćrzeczy
tegoświata,jończycyieleacizachwialiwiarę
wświadectwozmysłów.Życieiświatzaczęłysięludziom
wydawaćnibysen;sofiścigłosili,żeczłowiekjestsam
twórcątegosnumniejlubwięcejzdolnym.
Gorgiasz
„Nicnieistniejenaprawdę”mówiłstary,poważny
