Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
byćwybranydowielkiejrady,boto,conaprawdęjest,
jestprzedzmysłamiukryte,jestzasłonięteprzed
pospolitymrozsądkiem,adanetylkodelikatnemu
rozumowiludziwybranychspośródtłumu.
Niepopularnabyłatafilozofia,agłosicielejejbudzić
musielizawiśćizazdrośćwszerszychkołach
inteligencji,demokratycznejzduchaiustroju
państwowego.
HeraklitzEfezu
Wpiątymwiekuwiększympowodzeniemcieszyćsię
musiałafilozofiainna,przywiezionateżzwybrzeży
jońskich,alerozwiniętaiugruntowananaziemi
ateńskiej.
Poczęłasięwgłowiezaciętegoarystokraty,który
natłumciemnyidemokratycznypatrzałzgóry
izewstrętem,ajednakmyślijegorozwinięteprzez
innychmiałybyćdlaniejednegoczłonkademokracji
ateńskiejdrabinąwkarierzeiosiąpoglądunaświat.
OtowgorącychczasachpowstaniaJończyków
iMaratonupisałHeraklitzEfezuwAzjiMniejszej
dziełaniełatwedoczytania,boniepisałdlawszystkich,
aledlasiebieidlakilku.
Nieodpowiadałmueleackibytniezmienny,stały,
wieczniejedenitensam.Światpełenciągłych,
tysiącznych,prawidłowychzmianprzedstawiałmusię
jakfalującapowierzchniamorza,coraztoinna,
aprawidłowaipozorniewciążtasama;nibypłomień
migotliwy,któryanichwilinietrwawjednakiejformie,
takjaktrwabryłalodu;uważał,żeświattociągła
odmiana,ciągłerozdwojenieiwalkasprzecznych
pierwiastków.Jednakżeniechaos,bowwalcetejjest
pewiensens;szeregpędzącychzmianjestrozumny;jest
wtymwszystkimpewnamyśl,pewienmus,konieczność;
wszechświatjakocałośćjestnibyakordharmonijny,
mimocałezróżnicowanieelementówskładowych,jest
nibymelodiacoraztoinna,ajednakokreślona
iprawidłowa.Spoczynku,trwania,martwotywświecie
niemasz.Jakprzydrożnetopolemijajączłowieka
pędzącegonawozieisącoraztoinne,mimożejedna
przypominadrugą,takmijająnas,pędzącychkumecie