Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zasadaprawadoobronywpolskimpostępowaniukarnym
29
zapewnionewart.34EKPCprawodoskargiindywidualnej37.Organemsądo-
wymstojącymnastrażyprawzagwarantowanychwEKPCjestEuropejski
TrybunałPrawCzłowiekazsiedzibąwStrasburgu.Zgodniezart.46EKPC,
wyrokETPCjestwiążącyjedyniedlastronpostępowania.M.Balcerzakza-
uważajednak,żewyrokiETPCpełniąfunkcjenprecedensówfaktycznych”,
wywierającychistotnywpływzarównonaprzyszłąpraktykęorzeczniczą,jak
ikrajoweporządkiprawne38.Zaczynnikideterminującerolęorzecznictwa
ETPCuważasiępotrzebębezpieczeństwaprawnegoorazkoniecznośćupo-
rządkowanegorozwojujudykatury39.AktywnarolaorazautorytetETPCjest
najistotniejszymgwarantemefektywnościeuropejskiegosystemuochrony
prawczłowieka.
Artykuł6EKPCustanawiaprawodorzetelnegoprocesusądowego(fair
trial)40.Ztreściprzepisuwynika,żeprzezrzetelnośćprocesupowinnosięro-
zumiećsyntezępewnychgłównychzasadpostępowaniakarnego,któremają
37Zgodniezart.34EKPC„SkargiindywidualneiTrybunałmożeprzyjmowaćskargikażdejosoby,
organizacjipozarządowejlubgrupyjednostek,którauważa,żestałasięofiarąnaruszeniaprzez
jednązWysokichUkładającychsięStronprawzawartychwKonwencjilubjejprotokołach.Wyso-
kieUkładającesięStronyzobowiązująsięnieprzeszkadzaćwżadensposóbskutecznemuwykony-
waniutegoprawa”.
38zob.M.Balcerzak,OddziaływaniewyrokówEuropejskiegoTrybunałuPrawCzłowiekawsferze
interpartesiergaomnes(wi)A.Śledzińska-Simon,M.Wyrzykowski(red.)Precedenswpolskim
systemieprawa,Warszawa2010,s.185-186.
39Tamże,s.173.
40Zgodniezart.6EKPC„Prawodorzetelnegoprocesusądowegoi1.Każdymaprawodosprawied-
liwegoipublicznegorozpatrzeniajegosprawywrozsądnymterminieprzezniezawisłyibezstronny
sądustanowionyustawąprzyrozstrzyganiuojegoprawachiobowiązkachocharakterzecywilnym
alboozasadnościkażdegooskarżeniawwytoczonejprzeciwkoniemusprawiekarnej.Postępowanie
przedsądemjestjawne,jednakprasaipublicznośćmogąbyćwyłączonezcałościlubczęścirozpra-
wysądowejzewzględówobyczajowych,zuwaginaporządekpublicznylubbezpieczeństwopań-
stwowewspołeczeństwiedemokratycznym,gdywymagategodobromałoletnichlubgdysłużyto
ochronieżyciaprywatnegostronalboteżwokolicznościachszczególnych,wgranicachuznanych
przezsądzabezwzględniekonieczne,kiedyjawnośćmogłabyprzynieśćszkodęinteresomwymia-
rusprawiedliwości.
2.Każdegooskarżonegoopopełnienieczynuzagrożonegokarąuważasięzaniewinnegodoczasu
udowodnieniamuwinyzgodniezustawą.
3.Każdyoskarżonyopopełnienieczynuzagrożonegokarąmaconajmniejprawodoi
a)niezwłocznegootrzymaniaszczegółowejinformacjiwjęzykudlaniegozrozumiałymoistocie
iprzyczynieskierowanegoprzeciwkoniemuoskarżenia;
b)posiadaniaodpowiedniegoczasuimożliwościdoprzygotowaniaobrony;
c)bronieniasięosobiścielubprzezustanowionegoprzezsiebieobrońcę,ajeśliniemawystarcza-
jącychśrodkównapokryciekosztówobrony-dobezpłatnegokorzystaniazpomocyobrońcy
wyznaczonegozurzędu,gdywymagategodobrowymiarusprawiedliwości;
d)przesłuchanialubspowodowaniaprzesłuchaniaświadkówoskarżeniaorazżądaniaobecności
iprzesłuchaniaświadkówobronynatakichsamychwarunkachjakświadkówoskarżenia;
e)korzystaniazbezpłatnejpomocytłumacza,jeżelinierozumielubniemówijęzykiemużywa-
nymwsądzie”.
