Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AgnieszkaHawrot,RelacjemiędzyHucułamiaPolakaminapodstawietetralogii
StanisławaVincenzaNawysokiejpołoninie
pogardęiwyższośćwstosunkudoHucułów.Tomaszewskimówiłnp.
obraźliwiewczasiebutynu(wyrębulasu):flCałaHuculijatośmierdzące
leniuchy”,coświadczyłoprzedewszystkimojegozarozumiałościibra-
kuszacunku.Nadrugimbiegunierelacjijestniezwykłaprzyjaźń,łączą-
caPiotraiHucułaFokę.Razemprzeprowadzilibutyn,wspólniebrali
udziałwwydarzeniachrodzinnych,auwieńczeniemichrelacjibyłzło-
żonywcerkwiprzedrozpoczęciembutynuślubprzyjaźniwobecności
księdzaBuraczyńskiego.SzlachetnyiuczciwySawickinigdynieobrażał
Hucułów,oceniałludzkieczyny,anieichpochodzenieetniczne;analo-
gicznyzresztąstosunekdoPolakówmiałFoka.
PatrzącnazachowanieTomaszewskiegomożnapomyśleć,żePolacy
zachowująsięjakaroganccypanowieitakteżoceniaichTanasijmó-
wiąc:flŚlicznieszczebiocząPolaczkowie:się-się-się,pię-pię-pię,ajakie
ptachy,towiadomo[...].Przypatrzciesiębliżej–indyczkiipawie”6.
WtymmiejscubohaterwyśmiewamowępolskąporównującPolaków
dopysznych,głośnychzwierząt.WinnymmiejscuTanasijanalizujere-
lacjępan–chłopimówi:
Panowiepotrzebni.Wświeciejesttakjakwlesie–wszystkosięprzyda.
Gdybyniewilkiiniedźwiedzie,spłodziłybysięjelenieisarny,spasłyby
namtrawęisiana,żyćbyniedały.Agdybyniestrzelcy,tobyzwilkami
iniedźwiedziamiteżbyłkłopot.Taksamozpanami7.
Przestajemiećzatemsensnegatywneocenianieznaczeniapanów,
skorobohaterstwierdza,żekażdagrupamaswojemiejscewmozaice
kulturowej,każdajestpotrzebnaimadowypełnieniajakieśzadanie.
PrzenikliweikrytycznespojrzenieTanasijadotyczyłozresztąnietylko
Polaków,aleiHucułów,którychporównujezŻydami:
TenJudaszzRusałymatowcalenieŻyd.[...]Pewnieznaszych,Ruśniak,
Hucułdurny.Żydswegobyniesprzedał,albotargowałbysięząbzaząb,
pieniądzedokasy,atowarubyniedał.IHospod(Bóg)uciekłbysobiedo
chaty8.
6Idem,ListyzNieba,Sejny2004,s.328.
7Ibidem,s.41.
8Ibidem,s.51.
43
