Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Terminologia
lamentarnej,czyliutworzonychprzezinstytucję(np.związekzawodo-
wyczystowarzyszenie),którejdziałalnościnieprzyświecałcelwpostaci
wyborówdoparlamentu.Rozważającnadpowyższympodziałembadacz
jednocześniezwracauwagęnapojawieniesiętrzeciegorodzajugenezy
partiiwpostacirozłamuwistniejącejwcześniejpartiipolitycznej.Marek
Sobolewskiprzedstawiarównieżpodziałnapartiebezpośrednieorazpo-
średnie,gdziewpierwszymprzypadkuczłonkiempartiizostajesiębez-
pośredniowwynikuprzystąpieniadolokalnejkomórkiorganizacyjnej,
zaśwdrugimpośredniowsytuacji,gdydopartiiprzystępujeorganiza-
cja-np.związekzawodowyczystowarzyszeniespołeczne,którejjestsię
członkiem.Przybliżapodziałnapartiescentralizowane,wktórychtowła-
dzajestskupionawrękachinstancjicentralnychorazpartiezdecentra-
lizowane,gdziepodejmowanieważnychdecyzjipozostawiasięwgestii
instancjiniższych.Przedstawiatakżepodziałnapartieosilnejisłabejar-
tykulacji,gdzieoprzypisaniudanejpartiidojednejzgrupdecydujesto-
pieńjejzorganizowania,dokładność,zktórązostałaokreślonastruktura
organizacyjnaipostępowaniewstatuciepartii.Dokonującklasyfikacji
wedługcharakterukomórkipodstawowejwyróżniłpartieopierająceor-
ganizacjęnakomórcezakładowejoraznaorganizacjiterenowej,atakże
wyodrębniłpartieowięzipionowej,gdziekomórkilokalnepowiązanesą
wyłączniezinstancjąnadrzędną-zwyłączeniemstatutowoprzewidzia-
nychkontaktówpomiędzykomórkamilokalnymi-orazpartieowięzi
mieszanej,dopuszczającepoziomepowiązaniapomiędzykomórkamilo-
kalnymi.Kryteriumsposobupowoływaniawładzpartyjnychpozwoliło
nawyróżnieniepartiidemokratycznych,wktórychwładzesąwyłaniane
ikontrolowaneprzezczłonkówpartiiorazpartiiniedemokratycznych,
charakteryzującychsięniezależnościąwładz.Natomiasttypkierownictwa
partyjnegoumożliwiłwyodrębnieniepartiiokierownictwiejednooso-
bowymipartiiokierownictwiekolegialnym,aponadtopartiiokierow-
nictwieparlamentarnym,gdyprzewagęwkierowaniupartiąmafrakcja
parlamentarna,orazpartiiokierownictwiepozaparlamentarnym,gdy
kierowaniepartią,podejmowaniedecyzjidotyczącychprogramu,leży
wgestiiorganuodrębnegoodfrakcji99.
99Szerzejnatematwymienionychtypologii,aleiinnychprzedstawionychprzez
M.Sobolewskiegozob.M.Sobolewski,Partieisystemy...,op.cit.,s.218-287.
38
