Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
powaniabezskrupułówinieuwzględnianiaocenymoralnejargumentów.
Problemtenporuszonyjestwostatnimrozdziale,wktórymdlacelów
samoobronyrobimyprzeglądm.in.nieuczciwychchwytówużywanychprzy
przekonywaniu.WpodrozdzialenZeskrupułamiczybezskrupułów”jesz-
czerazpodkreślonajestkoniecznośćdokonywaniarachunku,któryby
uwzględniałnietylkoskutecznośćargumentów,lecztakżeichgodziwość.
Wytyczenieterenurozważań
Ustaliliśmy,żezajmowaćsiębędziemyróżnorodnymisposobamiprze-
konywania,jakiemogąsięnamprzydaćwpraktyce.Chodzinamprzede
wszystkimoprzekonywaniebezpośrednie—wrozmowie,wdyskusji,
podczasktórychistniejemożliwośćnawiązaniaobustronnegokontaktu
iwymianyzdań,anieoprzekonywaniepośrednieizarazemjednostronne
przezfilm,telewizję,radioczyprasę.Nieulegawątpliwości,żeprzeko-
nywaniebezpośredniedostarczabogatszegomateriałudorozważańiże
znajomośćsztukiprzekonywania,polegającejnażywejwymianieargumen-
tówikontrargumentów,dasięzastosowaćprzyprowadzeniunaprzykład
dyskusjizapośrednictwemsłowadrukowanego.Alenieodwrotnie—umie-
jętnośćdyskusjinapiśmieniezawszezapewnipowodzeniewbezpośrednim
sporze,kiedydyskutującestronystajątwarzwtwarz.Dlategoteżzajmiemy
sięsztukąprzekonywaniastosowanąwtedy,gdymiędzydyskutantamiist-
niejebezpośrednikontakt.
Granicamiwytyczającymiterennaszychrozważańsązjednejstrony
towarzyskarozmowa,ngrarozmowna”,jakjąnazwałŁukaszGórnicki
(1527-1603)wDworzaniniepolskim,którąprowadzisiębardziejdlaniej
samejniżwceluzasadniczejdyskusji,zdrugiejzaśkłótnia,gdzienie
tylechodzioprzekonywanie,ileosprawienieprzeciwnikowiprzykrości
słowami,anastępnienierzadkoirękoczynami,gdykłótniaprzekształcasię
wbójkę.Terentenmożemyrównieżokreślićjakopołożonymiędzyargu-
mentamisłownymi,któreznajdująsięwcentrumnaszychzainteresowań,
aargumentamiinnyminiżsłowo,naprzykładznanymiodzamierzchłych
czasówargumentamitegotypu,coargumentumbaculinum(odłacińskiego
15
