Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1Podstawowepojęciainformatyki
5
informatycznych(czyliinformacjizredukowanejdodanych).Tymrazemróż-
nicamiędzyinformacjązjednejstrony,amateriąienergiązdrugiej,dotyczy
ichfunkcjieksplikacyjnych,aprzedstawiasięnastępująco.Podczasgdywy-
miarmaterialnypozwalaopisywaćstatycznewłaściwościprzedmiotów(np.
budowęcząsteczkowąciał),awymiarenergetycznyprawarządzącezmianami
iwzajemnymioddziaływaniamiukładówmaterialnych(np.przemianyenergii
kinetycznejwelektryczną),todopierowpłaszczyźnieinformacyjnejdajesię
opisaćprawarządzącesterowaniemzmianamiiichkomunikowaniem5.
1.1.2Algorytm
Pojęciealgorytmumarodowódmatematyczny.DopołowyXXwieku,tj.do
początkówwspółczesnejinformatyki,oznaczałoonocałkowicieokreślonąme-
todęrozwiązywaniazagadnieńalgebraicznych,takichjakwyznaczanienaj-
większegowspólnegopodzielnikadwóchliczbczyznajdowaniepierwiastków
równańkwadratowych6.
Wrazzwynalezieniempierwszychmaszyninformatycznych-którychza-
kreszastosowańograniczałsiępoczątkowodoautomatyzacjiobliczeńopisa-
nychpewnymiwzorami-terminalgorytmprzeniknąłdoinformatyki.Naz-
wanonimprecyzyjnyopismaszynowejrealizacjizadańokreślonego
typu.Wopisietakimnależałouwzględnićwszystkieniezbędneoperacjema-
szyny,ichkolejność,atakżewszelkiesytuacjewyboru,wktórychwywoły-
wanewarunkowotakielubinneoperacje.Pierwotniealgorytmyprzedstawia-
nowformieschematówblokowych,gdzieposzczególnekrokiprzyszłegopro-
gramusymbolizowaneodpowiednimikształtami(rombami,kwadratami
5Niektórzyteoretycybadająrozwójtrójkiwymienionychpojęć(tj.materii,energii
iinformacji),przyjmując-naszymzdaniemsłusznie-żenarodzinypewnychkon-
strukcjiteoretycznychpoprzedzazawszeskutecznapraktyka.Otoczłowiekmiałby
tworzyćcorazdoskonalszenarzędziapraktyczne,awrazzupowszechnianiemsię
ichzastosowańzmieniałbyswójsposóbmyśleniaoświecie.Międzyinnymiprzeno-
siłbyzasadydziałaniatychnarzędziwdziedzinyabstrakcyjne,naprzykładwob-
szarmatematyki,psychologiiczyfilozofii.Założenie,októrymmowa,pozwalazro-
zumieć,wjakisposóbkształtowałysiękolejnotrzyogólnepojęcia/kategoriewyja-
śniające.Pojęciemateriimogłowykrystalizowaćsięnajwcześniej,bojużwokre-
siedominacjinarzędzimanualnych(ichdobrymiprzykładamikołogarncarskie
czypług),pojęcieenergiistałosiędojrzałewrazzzaistnieniemurządzeńdzia-
łającychdziękiprzetwarzaniuenergii-tworzywa(tj.silników),pojęcieinformacji
mogłoukształtowaćsiędopierowrazzwynalezieniemurządzeńdoprzetwarza-
niadanych(przedewszystkimkomputerówcyfrowych).Por.[Bolter1990(1984)],
[Marciszewski1998].
6Samanazwaalgorytmwywodzisięodimieniamatematykaperskiego,AlChore-
zmiego,któryokołoroku820opisałczystomechanicznemetodyliczeniawsys-
temiedziesiętnym(tzw.nliczeniewsłupkach”).Zajegosprawąizadalszympoś-
rednictwemArabówmetodytetrafiłydoEuropypodnazwąalgorytmu(będącą
pewnymzniekształceniemimieniaAlChorezmi).Por.[Kordos1994].