Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
1Systemyinformatyczne
itp),aprzejściapomiędzynimi-strzałkami.Współcześnienatomiastzapisuje
sięjeprzeważniewjednymzjęzykówprogramowaniawysokiegopoziomu,np.
wPASCALU;zakładając,żewiększośćinformatykówpotrafiprzełożyćtakie
zapisynainnyjęzykprogramowania7.
Zauważmytutaj,żeprecyzyjnądefinicjęalgorytmujakoschematuautoma-
tycznegoprzetwarzaniainformacjisformułowanojeszczeprzedskonstruowa-
niempierwszychprogramowanychmaszyninformatycznych.W1936r.Alan
Turingzaproponowałstricteteoretyczny8opisurządzeniazdolnegowykony-
waćwsposóbuprzedniozaprogramowanydowolneoperacjesymboliczne;dziś
opistenjestznanypodnazwąuniwersalnejmaszynyTuringa[Turing1936].
Pofaktycznymwynalezieniukomputerówiupowszechnieniusięsztukiprog-
ramowaniaokazałosię,żeuniwersalnamaszynaTuringastanowinajbardziej
podstawowy,logicznyschematdziałaniakomputerówcyfrowych.Dziękitemu
zaśintuicyjnepojęciealgorytmuzyskałoczystomatematycznypunktodnie-
sienia-algorytmemmożnabyłonazwaćschematoperacjimożliwychdo
wykonaniaprzezuniwersalnąmaszynęTuringa(ogólnyopistejżema-
szynydamywpodrozdzialekolejnym).
Dlazrozumieniaideialgorytmuniezmiernieważnyjestfakt,żewspółczesne
maszynyinformatyczne,awięcsterowanealgorytmicznie,niesłużąlitylko
doobliczeńmatematycznych,leczprzedewszystkimdoprzetwarzaniadanych
nwyższegopoziomu”.Danetakiewprawdziekodowaneliczbowoipoddawane
wtejformiepewnymoperacjommatematycznym,alezarównoichkod,jak
iodpowiednieoperacje,mająsensnnieliczbowy”.Naprzykładwprogramach
dozarządzaniabazamidanychtypowedanemająpostaćnazwisk,adresów
iopisówtekstowych,atypoweoperacjenanich-takiejakwyszukiwanieisor-
towanie-wykraczająpozaczysteobliczeniamatematyczne.
Ponieważalgorytmystanowiąpunktwyjściadotworzeniaprogramów,in-
formatycybadająjeprzedewszystkimzewzględunaefektywnośćkomputero-
wejrealizacji.Miarątejżeefektywnościnastępującecechy:złożonośćstru-
ktury-wpływającanadługośćorazprzejrzystośćkoduprzyszłegoprogramu,
złożonośćpamięciowa-tj.wymagania,codopamięcimaszynyrealizującej
algorytm,zbieżność-tj.warunki,podjakimialgorytmzapewniawykonanie
danegozadania,izłożonośćczasowa.Naprzykładzietejostatniejcechyła-
twodostrzeczwiązekpomiędzyteoriąalgorytmówafunkcjamikomputerów.
7Podkreślmytu,żealgorytmjakkolwiekmożezostaćprzedstawionywjakimśję-
zykuprogramowania,niejestgotowymprogramemkomputerowym.Stanowion
pewienschemat,napodstawiektóregomożnautworzyćszczegółowyigotowydo
uruchomieniaprogramkomputerowy.
8Opróczmotywacjiczystomatematycznej(związanejzchęciąrozwiązaniapro-
blemunierozstrzygalności)Turingiempowodowałypewnewzględypraktyczne,
przedewszystkimzaśfaktycznezapotrzebowanienamechaniczneurządzenia
szyfrująco-deszyfrujące.Zperspektywyczasumożemypowiedziećjednak,żeidea
maszynyTuringaprzyczyniłasiębardziejdorozwojuteoriimaszyncyfrowych
iobliczeń,niżpraktykiichkonstruowania.