Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
DariuszMilczarek
pęknięciaEuropynadwieczęścipodkreślaznaczenierozpoczętegow2004r.
rozszerzeniaUniiEuropejskiejnawschód.Wdecydującejmierzemogłoono
bowiemprzyczynićsiędozlikwidowaniaowychwielowiekowychopóźnień
wschodniejczęścikontynentu,umożliwiającnietylenasznpowrótdoEuropy”
(którejczęściązawszebyliśmy),cozajęciewreszciegodnego,należnegonam
miejscaweuropejskiejrodzinienarodów.Zasypaniestarychpodziałówbyłoby
wszakżekorzystnenietylkodlanowychczłonkówUnii,aletakżedlacałej
zjednoczonejEuropy.
Rezultatypolityczno-społeczneiekonomicznepierwszychlatczłonkostwa
Polskiorazinnychkrajówregionuzdawałysiępotwierdzaćtakieoptymi-
stycznediagnozyiprzewidywania,aleszeregwydarzeńnaprzestrzeniostat-
nichdwóch–trzechlatniestetyzmuszadoichrewizji.Takiewydarzenia,
jakm.in.napięciaspowodowanerosyjskąagresjąnaUkrainie,przemiany
politycznewniektórychkrajach(zwłaszczanaWęgrzechiwPolsce)czyskutki
kryzysuimigracyjnegospowodowały,żenowepaństwaczłonkowskiezaczęły
oddalaćsiępodwzględempolitycznymorazideologicznymodpartnerówza-
chodnioeuropejskich.PonowniepoczęłyodżywaćstarepodziałynaWschód
iZachód,zaśUniaEuropejskazamiast–jakswegoczasuokreśliłtoobrazowo
JanPawełII–noddychaćdwomapłucami:zachodnimiwschodnim”,zaczyna
nanowomyślećwkategoriachnmyioni”.
Naniepotrzebniereaktywowanągranicęmiędzyzachodniąiwschodnią
częściąkontynentuzaczynająsięnakładaćpodziałydodatkowe,niekoniecznie
pokrywającesięztymitradycyjnymi,historycznieukształtowanymi.Naprzy-
kład,wwynikuuporczywieutrzymującegosiękryzysugospodarczegowUE
(zwłaszczawstrefieeuro),pojawiłosięrozróżnienierysującenowągranicępo-
międzyeuropejskąPółnocąiPołudniem.Bogate,ulegającewowielemniejszym
stopniukryzysowikrajenpółnocne”,naczelezpotężnymiNiemcami,wyraźnie
narzucająswojąpolitykęoszczędnościbudżetowychmniejrozwiniętympań-
stwomśródziemnomorskim,borykającymsię–jakzwłaszczaGrecja–zogrom-
nymiproblemamiekonomiczno-społecznymi.Poobustronachpojawiająsię
zarzutybazującenastereotypach:zjednejstrony,porządnej,protestanckiej
Europygermańsko-skandynawskiej,azdrugiej–niegospodarnego,katolic-
ko-prawosławnegoregionuMorzaŚródziemnego.
Narastającafalanacjonalizmóworaznastrojówantyunijnychwwielupań-
stwachczłonkowskich,którychwymownymprzykłademstałsięBrexit,może
stworzyćkolejne,nieformalneiniewidzialnegranicewłonieUniiEuropejskiej.
Jednymzmożliwychscenariuszymożebyćbowiemzapoczątkowaniepodziału