Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niałspotkańtowarzyskichznanybyłprzytymwżnychśrodowiskach.
Świetlicefunkcjonowałytakwdomachbogatychmieszczan,jakizamoż-
nychchłopów
2
.Gromadzilisięwnichzarównodorośli,jakidzieci.
Wmiastachspotkaniaświetlicoweorganizowanowstałych,znanych
zainteresowanym,terminach.Bypowiadomićoichporzenawsi,wdomu
zapalanolampę.Stanowiłotoformęzaproszeniadowspólnegospędzenia
czasuwolnego
3
.Latemiwiosnąwiejskiezebraniatowarzyskieprzenoszo-
nonaprzyzbyusypaneprzeddomamipiaskowelubglinianealboziemne
ławy.Nieopodalnichrozpalanoogniska,słuchanogawęd,śpiewano,ba-
wionosię
4
.Gromadzeniesięwizbachiprzyogniskachmożna,wobecte-
go,uznaćzażneformytegosamegoceremoniału;wobuprzypadkach
towarzyszyłotemuświatło
5
.
Choćpodkreślasię,żerozrywkomoddawanosięrównieżwinnychkra-
jach,topraktykowanewPolscespotkaniaświetlicowebyłyzjawiskiem
unikatowym.Choćgdzieindziejbywanowklubach,oddawanosię„settle-
mentom”lubzbieranosięwdomach,tomiałotoniecoinnycharakterniż
rodzimeświetlicowanie”.Spotkaniatowarzyskiewświetlicachpodczasza-
borówstałysięformąkultywowaniapolskości
6
.
Zczasempojawiłysięorganizacjewsformalizowanysposóbpodtrzymują-
cetradycjeświetlicowe.PierwsząznichbyłoOgniskoPolskie,któreutwo-
rzonowPetersburgu.Powstałoonow1907r.Jegocelembyłoumożliwianie
stowarzyszonymuczestniczeniaw:polskojęzycznychodczytach,wykładach,
pogadankachliterackich,widowiskachprzedstawieniach,wieczorachwo-
kalno-muzycznych.Ogniskoorganizowałorównież:zabawytaneczneitowa-
rzyskie,atakżekomercyjnegrywkarty
7
.Toczytelnenawiązaniadodziałal-
2
Tamże;J.Korpała,Zajęciakulturalno-artystycznewświetlicywiejskiej,Warszawa
1946,s.5.
3
D.Kałwa,Polskadobyrozbiorówimiędzywojenna,s.219–336w:ObyczajewPolsceod
średniowieczadoczasówwspółczesnych,ChwalbaA.(red.),Warszawa2005,s.285.
4
G.iA.Jabłońscy,Lokalświetlicowyijegourządzenie,s.7–87w:Przewodnikświetli-
cowy.II.Lokalijegourządzenie,RegulskiW.(red.),Warszawa1936,s.8.
5
J.Grabowska,W.Flaczyńska,s.3.
6
J.Korpała,Świetlice(Uwagiopracyświetlicowej),Warszawa1946,s.5i20.
7
UstawaOgniskaPolskiegowPetersburgu,1907,s.1.
10