Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MariaAndrzejFaliński
anieformalnymprzypisaniempolitykidowładzypaństwowejzjejatrybutami
instytucjonalno-normatywnymi(przymus,prawo,fiskusitd.).
Jesttoujęciebardzoelastyczne,ajegoniezgodnośćznkanonemeksplikacji
ncomowskiej”umożliwiawskazanienaprocesintegracjiwielkichzbiorowo-
ściprzezinstytucjeopierającesięoopresję,zinstytucjonalizowanąperswazję,
wreszcieprzemocinajróżniejszeformyprzymusu.Pozostajekwestiaogólnoś-
ciujęciancomowskiego”odniesionegodonprzemocowego’,któreprzywołał
inopracował”Jubilat,alenawetjeślipozostajemyprzyrozwiązaniunintegracyj-
nym”polityki,tointegrowanienprzemocowe”(perviolentiam..,bypretensjonal-
niejtowyrazić)dajesięsprowadzićdostatusuformyspecyficznej.Arozbudowa
definicyjnej(eksplikacyjnej)treścidifferentiaspecificatoprzecieżoperacjajak
najbardziejprawomocna.Politykajestczymśspecyficznym,więcrozpracowy-
wanietejspecyfikijestwręczwskazane.
Weksplikacjincomowskiej”,prezentowanejjakotzw.polepolityki,wnikaona
wkażdądziedzinężycia,wtensposóbjeupolityczniając-wzależnościodmo-
deluspołecznegomniejlubbardziej.Jeśliwdodatkujesttak,żewyszczególnioną
sferęupolitycznianąwobrzeżupolapolitykiujmiemyodpowiednioszeroko,to
niewielezostaniepozapolityką.Wszystkostajesiępolityczneitrudnowsferze
makrospołecznejznaleźćobszarniepolityczny.Jubilatposzedłzatemwstronępo-
szukiwania(nieonpierwszyzresztą)delimitacji,nierezygnujączdorobkuszero-
kiego,panpolitycznegoujęciażyciaspołecznegowkoncepciepolapolityki.
Takbyćmożenietylkonapapierze,bosąnatoliczneniestetyprzykłady,
takżewówczesnejrzeczywistości;zzałożeniamiałotakbyćiabstrakcyjnymo-
delnpola”poprostutopokazał.AleuczyniłtoabstrakcyjnieizasługąJubilata
jeststawieniemuczoławrównieabstrakcyjnejformie-wformieracji(zbioru
przesłanek)podważającychpoznawczyjedyniestatuskonstruktunpola”.Jubilat
uświadomiłminadto,żetakbyćniemusiiże-trawestującShakespeare’a-są
naniebieiziemikonsekwencjenaszychpewników,októrychsięnam,warszaw-
skim,comowskimpolitologom(wówczas)nieśniło.Niewszystkowięcmusi
byćpolityczneipolitycznościąnaznaczane,aistniećteżmogądziałaniawinsty-
tucjachintegrujących,którewręczpolitycznośćzwieluobszarówspołeczeństwa
eliminują.Politycznośćokazujesięcechąpotencjalną,kontekstowąiwarunko-
wą,anieabsolutnąifatalistycznieprzesądzoną.Możliwajestzarównookresowa
npolityzacja”,jakidepolityzacjapewnychsferitypówzjawisk.Trzebatobadać,
drogowskazjednegozkierunkówposzukiwańjestwksiążceJubilata.
Politycznośćzatemmożnaująćwęziej,czyniącjąaspektemprocesówinte-
gracyjnych-niczego,atymbardziejistotności,integrowaniunieujmując,ale
wskazując,żeniecałeonojestpolitycznością,nawetwobecwielkichgrupspo-
łecznych.Możnawydedukowaćizinterpretowaćhistoryczniewielekategorii,
któretopozwalająabstrakcyjniewywieść,anawethistoryczniezilustrować.Ta-
kimzawężeniemprzywodzącymnajmocniejszeargumentyJubilatuczynił(nie
onpierwszy,tofakt),akceptowanemocąperswazji,wiary,autorytetu,wreszcie
24
