Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
CZĘŚĆ1.Organizacjawspólnotylokalnej–założeniaidoświadczenia
gosystemuPRL.KatarzynaDojwaokreślapodjęteprzezreformatorówdziałania
jakorewolucyjne,pisząc:HRewolucjasamorządowa1990rokuprowadzidoalter-
nacjiwładzynaszczeblupodstawowym,wprowadzatakżeinstytucjonalnepodsta-
wyrozwojusamorządnościibudowyspołeczeństwaobywatelskiegowgminie”40.
Jejzdaniemrestytuowanysamorządterytorialnymiałspełnićdwazadania.Pierw-
szewsensiespołecznym,wramachktóregocelemreformybyłoupodmiotowienie
obywateli,drugiezaśwsensiepolitycznym,polegającymnaprzełamaniumono-
poluwładzy41.Kontynuacjaprocesudecentralizacjinaturalnienapotykałajednak
przeszkodyspołeczne,polityczneiekonomiczne.Jejkonsekwentnarealizacja
podoświadczeniachpierwszychlattransformacjisystemowejmogłajawićsięteż
jakozagrożeniedlawzmacnianiawpływówiskutecznościadministracjirządo-
wejnowegoreżimu,dążącejdouporządkowaniaramprawno-organizacyjnych
isprawowaniakontrolinaddziałaniempaństwa.Noweelitypolityczneszczebla
krajowegomającterazoboksiebiewpływowyidecyzyjnypodmiotwyposażony
winstrumentyrealnejwładzy,mogłyrównieżprzejawiaćniepokój,codopostępu-
jącegoosłabieniawłasnejroliipozycjiwpaństwieorazwspołeczeństwie.Począt-
kowowprowadzonazostałaszerokademokracjaprzedstawicielskanaszczeblu
lokalnym(gminnym),stwarzającamożliwośćpartycypacjiwprocesiezarządzania
życiemorganizacyjnymwspólnotyterytorialnej,związanazjejupodmiotowie-
niemwramachpaństwa.Reformata(czyteżrewolucja),osłabiałajednocześnie
możliwościdziałaniaadministracjirządowejwgminach.Upodmiotowienielokal-
negoczynnikakolegialnegoopierałosięm.in.oobowiązującąpoczątkowo(do
2002roku)zasadękolegialnościpracyzarządówgminizwiązanebyłozpewnym,
wyraźnymuzależnieniemskładuosobowegozarządów(apośrednioprowadzonej
przezniepolityki)odpoparciawiększościwradziegminy.Dodaćnależytuistot-
nespostrzeżenieJerzegoBartkowskiego,żesamorządterytorialnyistowarzysze-
niasąinstytucjamiintegrującymiaorganywładzysamorządowejwtzw.teorii
społecznejsamorządusątraktowanejakoformaupodmiotowienialokalnychspo-
łecznościwzwiązkuzpolitycznymuznaniemprawpodmiotowychocharakterze
zbiorowym,publicznym42.
PolitycynajwiększychugrupowańparlamentarnychwPolsce,współcześnie
dośćsporadyczniewykazujązainteresowanieproblemamisamorząduterytorial-
nego,dostrzegającjegoinstrumentalnetraktowanieprzezadministracjęrządo-
wączypartiepolityczne.29czerwca2013rokuwSosnowcunaKongresiePrawa
40
K.Dojwa,Samorządterytorialneiwładzesamorządowewpercepcjispołecznej.Wybrane
aspektysocjologiczne,[w:]S.Sulowski(red.),Politykanaszczeblusamorząduterytorialnego,HStudia
Politologiczne”,2011,nr20,s.25–-26.
41
Tamże,s.23.
42
J.Bartkowski,Integracjaspołecznawświadomościlokalnychzbiorowości,[w:]J.Kurczew-
ski(red.),Lokalnewzorykulturypolitycznej.Szkiceogólneiopracowaniamonograficzne,Warszawa
2007,s.79.AutornawiązujetuczęściowodoS.Wykrętowicz,Samorządjakowyrazdemokracji
obywatelskiej,[w:]S.Wykrętowicz(red.),SamorządwPolsce.Istota,formy,zadania,Poznań2001.
