Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teobserwacjepozwalająnamsądzić,żeprzywilejefundacyjnebyłysto-
sowanewprzypadkuinicjatyw,którewymagałyspecjalnejzachętydlapoten-
cjalnychosadników.Wsytuacji,gdyosadaniepotrzebowałaszczególnychza-
biegówdlazapewnieniajejrozwoju,jejkształtowanie,nawetocharakterze
planowym,niemusiałoznaleźćodbiciawdokumentachźródłowych.
MożemywtymzakresieposłużyćsięprzykłademBarbieuxpochodzącym
zCharenteianalizowanymprzezAndrégoDeborda.
„Aglomeracjakształtujesięprzyzamkualbowewnątrzjegogranicspon-
tanicznie,albozinicjatywykasztelana:jesttogród(bourgcastral)określany
jakoburgus,aniekiedyjakocastrum,alepodstawowaosada(agglomeration)
najczęściejniejestwdokumentachwzmiankowana,ponieważpanowie
znikimniedzieląwładzy.Jedyniebadaniatopograficznemogąjeujawnić”16.
Tauwagajestniezwykleznacząca,gdyżwyjaśniabardzoograniczonąilość
informacjiźródłowychdotyczącychkształtowaniasięosadnictwawtym
wczesnymokresiedziejów.Jednocześniewzmacniaprawdopodobieństwopo-
jawianiasięwoliplanistycznejwyrażającejsięwstosowaniuregularnychform,
wlicznychprzykładachzarejestrowanychnanaszymterenie,którychpocho-
dzenie,zewzględunabrakinformacjiwźródłachnatematichświadomego
kształtowania,jestuznawaneprzezhistorykówzacałkowiciespontaniczne.
AndréDeborddodaje,że„autorzyinteresującysięmiejscowościamipo-
wstałymizezwiązkuzamkuiosadyzazwyczajnieinteresująsięwynikającymi
stądstrukturami.Nieistniejeżadnestudiumdotyczącewewnętrznejtopografii
osady-cojest,oczywiście,luką,którąnależałobywypełnić”17.
Wartopodkreślić,żeczęstonawetformowanienowychdzielnicwmias-
tachwXIIIiXIVwiekunieznajdujeoddźwiękuwźródłach.Dobitniepotwier-
dzatoprzykładMontpellier,któregorozwójprzestrzennystanowiprzedmiot
oddawnaprowadzonych,aostatniozintensyfikowanychbadań*.
Archiwamiejskie,którychczęśćzostałaprzeniesionadoArchiwówDe-
partamentalnych,oczekująnapełniejszewykorzystanie,jednakdokonaneson-
dażenapawająsceptycyzmemcodoprzydatnościdokumentówpisanychdla
uściśleniachronologii,aprzedewszystkimformorganizacjiprzestrzeni
wpierwszychetapachrozwojumiastiwsibadanegoobszaru.
Powtarzalnośćstosowanychformświadczącaodziałaniachocharakterze
planowymprzynosiważnywskaźnikdotyczącyczasuichpowstania.Niemoże
*Por.wskazaniabibliograficzne.
34
