Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
2.Powstanieirozwójmiast
Tabela5.Liczbaludnościmiejskiejiludnościogółemnaświeciewlatach1800–1950
1800
1850
1900
1950
Rok
Ludność
(wmln)
świata
0,906
1,171
1,908
2,400
027,2
074,0
218,7
716,7
A
>5000
03,0
06,4
13,6
29,8
B
Ośrodkimiejskiezliczbąludności
021,7
050,4
147,9
502,2
A
>20000
02,4
04,3
09,2
20,9
B
015,6
027,5
088,6
313,7
A
>100000
01,7
02,3
05,5
13,1
B
Objaśnienia:A–liczbaludnościwmilionach;B–udziałwliczbieludnościświatawprocentach.
ródło:Beaujeu-GarnierJ.,ChabotG.,1971:13.
Corazwiększaczęśćludnościświatakoncentrujesięwmiastach,którychwielkość
iliczbacałyczassiępowiększa.Szacujesię,żeok.1800r.było750miastozaludnie-
niuponad5000osób,200miastzliczbąludnościponad20tys.i45–zludnościąponad
100tys.W1950r.liczbamiasttychkategoriiwzrosłaodpowiedniodo:27,6tys.,5500
i875powyżej100tys.(Beaujeu-GarnierJ.,ChabotG.,1971:12).
W1975r.wmiastachzamieszkiwało37,9%Ziemian.Obecnieponad50%ludno-
ściświatamieszkawmiastach(2006r.),przyczymcoczwartymieszkaniec(23,4%)
naszegoglobuzamieszkujemiastaponadpółmilionowe,awmiejscowościachliczących
poniżejpółmilionazamieszkujeponad24,8%.Zaniecałe19lat(2015r.)mieszkańcy
miastbędąstanowić53,7%,aw2030r.60,2%ogółupopulacjiświata.
Podczasgdyw1800r.żadnemiastonaświecienieosiągnęłoaninawetniezbliżyło
siędoliczby1mlnmieszkańców,tow1900r.byłojużtakichmiast10,aw1950r.133
miastamogłysiępochlubićponadpółmilionowąliczbąludności,przyczym90znich
przekroczyłogranicę1mln;w1975r.miastmilionowychbyło195,w2002r.441,aw
2015r.przewidujesię,żebędzieich554(obliczononapodstawie:WorldUrbanization
Prospects...,2002iDemographicYearbook,UN,NY,2005).
Całyczasobserwujesięproceskoncentracjiludnościwmiastach,zwłaszczaw
miastachdużych,powyżej100tys.mieszkańców,wktórychw2002r.zamieszkiwało
prawie2,2mldosób,costanowiło40%mieszkańcównaszegoglobui74%ogółulud-
nościmiejskiejświata(tab.6).Dynamikaprzyrostuliczbyludnościwmiastach
liczącychpowyżej100tys.dlaokresu1800–1850wynosiła176%,dlalat1850–1900–
322,1%,dla1900–1950–354,1%idlaostatniegopółwieczaXXw.(1950–2000)aż
758,7%.
Zogólnymwzrostemliczbyludnościkuliziemskiej,wtymludnościmiast,wiążesię
równieżwzrostwskaźnikaurbanizacji,mierzonegoudziałemprocentowymludności
mieszkającejwmiastach.Jeśliw1950r.wskaźnikurbanizacjiświatawynosił29,8%(od-
powiedniowkrajachrozwiniętych54,9%ludnościmieszkałowmiastach,awrozwi-
jającychsięisłaborozwiniętych17,8%),tow2006r.stanowiłonjużponadpołowę.
Nadalistniejądysproporcjepomiędzykrajamirozwiniętymiirozwijającymisię(wrazze
