Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
Antoniokolski,profesorCesarskiegoUniwersytetuWarszawskiego,wybitny
znawcaprawaadministracyjnego,rozważająccelejegotworzeniaistosowania,nie
mógłuniknąćpytaniaotreśćiformyrelacjimiędzypaństwemaspołeczeństwem.
Wiedzaiumiejętnościzewspomnianejdziedzinytraktowanebyłyprzezniego
jakonsystematprzepisówprawnychokreślającychdziałalnośćpaństwawogóle”
1
.
Prawoprzedstawionezostałojakoistotnyczynnikokreślającyzakresdziałania
władzy.Analizującobowiązkipaństwawobecspołeczeństwa,okolskipodkreślał,
żeoczekiwanąpostawąbyłonpomaganiedorozwojuspołeczeństwa”
2
,którezali-
czałdoważnychzadań.oideipomocniczejrolipaństwawobecaktywnościspo-
łeczeństwapisałwswoichrozważaniach:nSpołeczeństwoprzechodzącrozmaite
stopnierozwoju,niedlategoprzychodziwostatecznymrezultaciedowytworze-
niapaństwa,ażebymutoostatniebyłoprzeszkodą,zawadąnadrodzepostępu,ale
przeciwniedlatego,abywniemznaleźćpoparciedodalszegorozwoju,warunek
niezbędnydodalszegopostępu”
3
.
Tezyokolskiegostanowiłyprzejawkoncepcjimówiącejokoniecznościpod-
porządkowaniapaństwaokreślonymtrendomcywilizacyjnym.Zanajważniejszy
wdrugiejpołowieXIXw.,wroku1880,uważałonrozwój.Postulowałoparcie
ideipaństwanaznajomościianaliziepotrzebspołecznychoraztworzeniuwa-
runkówdoichrealizacji,niezależnieodprzyjętejformułyustrojowej.Dotyczyło
tonietylkorepublikimonarchiiparlamentarnychikonstytucyjnych,alerów-
nieżabsolutnych.TakietezymogłybyćzatempublikowanenawetwWarszawie,
1
A.okolski,Wykładprawaadministracyjnegoorazprawaadministracyjnegoobowiązujące-
gowKrólestwiePolskiem,t.1,Warszawa1880,s.15-16.
2
3
Ibidem,s.16.
Ibidem,s.16-17.
