Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Przepisyogólne
Art.1
2.Datawejściawżycieustawyoochroniezwierząt,tj.24.10.1997r.,stanowi
cezuręwkształtowaniupozycjiprawnejzwierzątwPolsce.Dotegoczasu
zwierzętapozostającewewładztwieczłowieka(bezwzględunaichro-
dzaj)byłytraktowanejakorzeczyruchome,będąceprzedmiotemwłas-
nościorazinnychprawrzeczowych3.Dotyczyłotorównieżzwierząt
wolnożyjących(dzikich),którezostałyobjętewposiadaniesamoistne4.
Wartoprzytympodkreślić,żejużwtedywdoktryniewyrażanebyływątp-
liwościdotyczącecharakteruprawnegozwierząt,wynikającezichbiolo-
gicznejnatury.Zewzględunaichzdolnośćdoporuszaniasięorazodczu-
wania(zwłaszczabóluistrachu)zwierzętapostrzeganojakonspecyficzne
przedmiotystosunkówcywilnoprawnych”.Formułowanoteżpostulaty
wyrażającepotrzebęochronyzwierzątnwrozsądnychgranicach”
5orazich
3
Wrozumieniuart.45k.c.nrzeczamitylkoprzedmiotymaterialne”.Zdefinicjitejwy-
nika,żerzeczamiwrozumieniuprawacywilnegomaterialneczęściprzyrodywstanie
pierwotnymlubprzetworzonym,natylewyodrębnione(wsposóbnaturalnylubsztucz-
ny),wstosunkachspołeczno-gospodarczychmogąbyćtraktowanejakodobrosamo-
istne.Zob.E.Skowrońska-Bocian,M.Warciński[w:]Kodekscywilny,t.1,Komentarz.
Art.1-44910,red.K.Pietrzykowski,Warszawa2020,art.45;P.Nazaruk[w:]Kodekscy‐
wilny.Komentarzaktualizowany,red.J.Ciszewski,LEXlel.2023,art.45.
4
Worzecznictwiesądowymutrwaliłsiępogląd,żezwierzętawstaniewolnymniebędące
rzeczami,leczprzedmiotamimaterialnyminiczyimi,przezzawładnięcienimiiobjęcie
wposiadaniesamoistnestająsięrzeczamiorazprzedmiotamiprawawłasności.Powejściu
wżycieustawyoochroniezwierzątpoglądtenwzasadziezachowałaktualność,zróż-
nicą,żeodchwilizawładnięciazwierzęciemżyjącymwstaniewolnymstajesięono
przedmiotemwłasności,aleniestajesięrzeczą.Coniezmieniafaktu,żewsprawach
nieuregulowanychwkomentowanejustawiedotakichzwierzątnależyodpowiedniosto-
sowaćprzepisydotyczącerzeczy.Zob.:orzeczenieSNz9.03.1973r.,ICR58l73,NP
1974l9,poz.1211,LEXnr2711470;uchwałaSNz12.04.1988r.,IIICZP22l88,OSNC
1989l9,poz.136,LEXnr3474.
5
M.Pazdan,§64.Pozycjaprawnazwierząt[w:]SystemPrawaPrywatnego,red.Z.Rad-
wański,t.1,Prawocywilne-częśćogólna,red.M.Safjan,Legalis2012iprzywołanatam
literatura.InnypoglądprezentujeJ.Białocerkiewicz,któryuważa,żeniedozaakcepto-
wanianagruncieprawapozytywnegojestdwoistośćpolegającanatym,danajednostka
jednocześnieniejestrzecząiniąjest.Jegozdaniem:nDereifikacjaoznacza,żezwierzę
stajesiępodmiotemwprawiepublicznymiprywatnymzograniczeniemdotyczącym
sferyekonomicznej.Pozostajetylkosprecyzowanietejpodmiotowościcodojejcharak-
teruizakresu”.Zob.J.Białocerkiewicz,Statusprawnyzwierząt.Prawazwierzątczypraw‐
naochronazwierząt,Toruń2005,s.107.
EmilKruk
43