Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
rządowychzszerokiejgrupypracownikówurzędówpaństwowych
wzwiązkuzrozpoczęciemprocesudecentralizacjinaszegopaństwa.
I.DoniosłezmianyustrojowezapoczątkowaneumowąOkrągłegoStołu
irezultatem,wprawdzieniewpełnidemokratycznych,alejużwolnych,
wyborówparlamentarnychz4czerwca1989r.otworzyłydrogędobu-
dowaniawPolscedemokratycznegopaństwaprawazespołecznągos-
podarkąrynkową.Rodziłytymsamymuzasadnionąspołecznąnadzieję
naprzywróceniepraktycepaństwowejtychwszystkichzdobyczycywi-
lizacyjnych,którewkręgupolitycznejkulturyzachodnioeuropejskiej
tworzonebyływmozolewieków,azostałyodebranenarodomnaszej
częścikontynentuprzezsystemytotalitarne,sprowadzającejednostkę
ijejwspólnotywnajlepszymraziedoroliprzedmiotowegoelementu
wmechanizmiepaństwa.Dośćzauważyć,żeEuropejskaKartaSamo-
rząduLokalnegouchwalonaw1985r.przezRadęEuropywformiekon-
wencjiwykuwanabyłaprzez35lat,azatemniemalodpoczątkuistnienia
tejorganizacji.WiększośćpaństwtworzącychRadęEuropyratyfikowała
Kartędopieronaprzełomielat80.i90.Polskazezrozumiałychwzględów
odciętabyłaodgłównegonurtudyskusjioistociedecentralizacjiijej
granicach.
ModelustrojowynarzuconyEuropieśrodkowejiwschodniejzakładał
natomiastformępaństwascentralizowanegozgospodarkąnakazo-
wo-rozdzielczą,nazywanągospodarkąplanową,wktórymzzasadynie
byłomiejscanapodmiotowąodrębnośćwspólnotlokalnych.Stądzro-
zumiaławlogicetegosystemulikwidacjasamorząduterytorialnego
wokresiepowojennymizastąpieniegotzw.systememjednolitychor-
ganówwładzypaństwowej.WPolscenastąpiłotoostateczniew1950r.
Niewydolnośćfunkcjonalnaadministracjipodporządkowanejradom
narodowymróżnychszczebli,awistocierzeczykomitetompartiimo-
nopolizującejwładzę,spowodowałaupomnieniesięjużw1981r.
(wuchwaleIZjazduKrajowegoNSZZnSolidarność”)oprzywrócenie
samorząduterytorialnego.Zamysłtenmógłbyćzrealizowanyjednak
dopieropoprzełomie1989r.,zinicjatywydemokratyczniewybranego
SenatuIkadencji,któryjużwstyczniu1990r.skierowałdoSejmupakiet
14
www.wolterskluwer.pl