Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GenezaustawyostosunkuPaństwadogminwyznaniowychżydowskich...
tychzwiązkówwyznaniowychobejmujeponadto:WschodniKościół
Staroobrzędowynieposiadającyhierarchiiduchownej,Muzułmański
ZwiązekReligijny,KaraimskiZwiązekReligijny,którychsytuację
prawnąokreślająpozostającewmocyprzepisyaktówrangiustawowej
zokresumiędzywojennego.Statuskościoła(wyznania)uznanegowiązał
sięwszczególnościznadaniemmuosobowościprawnejnapodstawie
art.115i116Konstytucjizdnia17marca1921r.,przejętychnastępnie
przezKonstytucjęzdnia23kwietnia1935r.Przyznawałontejwspól-
nociereligijnejprawodoregulowaniastosunkówzpaństwemwdrodze
odrębnegoaktuprawnego.
StatuswyznaniauznanegoposiadałwIIRzeczypospolitejmiędzy
innymiŻydowskiZwiązekReligijny,którytworzyłygminywyzna-
nioweskupiającewyznawcówreligiimojżeszowej.Sytuacjęprawną
tychgminokreślałorozporządzeniePrezydentaRzeczypospolitejzdnia
14października1927r.ouporządkowaniustanuprawnegoworganizacji
gminżydowskichnaobszarzeRzeczypospolitejPolskiejzwyjątkiem
województwaśląskiego3.Sejmśląskiniewydałwłasnejustawyaniteż
nierozciągnąłnawojewództwośląskiemocyobowiązującejwymie-
nionegowyżejrozporządzenia,toteżwdawnejpruskiejczęścitego
województwaobowiązywałaustawazdnia23lipca1847r.ogminach
synagogalnych4,natomiastnaterenieŚląskaCieszyńskiegoustawazdnia
21marca1890r.ourządzeniuzewnętrznychstosunkówprawnychizra-
elickiegospołeczeństwareligijnego5.
ZwiązekGminWyznaniowychŻydowskich,zgłaszającpo1989r.
postulatustawowegouregulowaniajegopozycjiprawnej,odwoływałsię
doprzepisówIIRzeczypospolitej,zgodniezktórymigminyżydowskie
należałydokręguwyznańuznanych.Podjęciepracnadomawianąustawą
ijejuchwaleniew1997r.miałozatemźródłowuprzednichzobowią-
zaniachpaństwaimieściłosięwramachhistorycznieustalonychform
regulacjistosunkupaństwadogminwyznaniowychżydowskich.
Genezyustawyniesposóboderwaćodpamięciodokonanejnapol-
skichŻydachprzezreżimhitlerowskizbrodniHolokaustu.Jakwiadomo,
zbrodniatatragiczniepodcięławielowiekowedziejenarodużydowskie-
3Tekstjedn.:Dz.U.z1928r.Nr52,poz.500zpóźn.zm.
4ZbiórustawpruskichNr30,s.263.
5DziennikUstawpaństwaaustriackiegoNr57.
28
AndrzejCzohara