Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Orientalizm:systemydominacjiipodporządkowania
Orientalizm:systemydominacji
ipodporządkowania
Koncepcjaorientalizmudoczekałasięwostatnichkilkudziesięciulatachlicz-
nychopracowań.IdeeEdwardaW
.Saidazostaływminionejdekadzierozsze-
rzonepodwzględemzarównozakresumerytorycznegodebaty,jakijejobszaru
geograficznego.Wartotujedyniewspomnieć,żegłówną,wyjściowąteząjest
poczynioneprzezSaidazałożenie,żeorientalizmjestzbioremninstytucjizaj-
mującychsięOrientem,czyliwypowiadającychsięnajegotemat,wyrażających
autorytatywnepoglądy,opisującychgo,nauczającychonim,zasiedlającychgo
irządzącychnim.Krótkomówiąc,orientalizmtozachodnisposóbdominowa-
nia,restrukturyzowaniaiposiadaniawładzynadOrientem”(Said2005,s.31).
Podstawowezarzuty-wiążącesiębezpośredniozmoimirozważaniami
-jakiepostawionoSaidowi,toograniczeniepojęciaorientalizmudorelacji
EuropyZachodniej,awszerszymsensietzw.światazachodniego,zBliskim
Wschodem.OznaczatonaprzykładcałkowitepominięcieEuropyŚrodkowej
iWschodniej.MiędzyinnyminatenmankamentdziełaSaidazwracającoraz
częściejuwagębadaczereprezentującyróżnedyscyplinynaukowe.
TopominięcieniezachodniejEuropywrozważaniachoorientalizmienie-
zasłużeniewykluczyłozdyskusjiorelacjachwładzyiprzemocysymbolicznej
wielenarodówipaństw,którejednak-wmoimprzekonaniu-wpisująsię
wkonstruktSaida.Piszeonmianowicie,żeNiemcywdrugiejpołowieXIXw.
byłypaństwem,którespóźniłosięinieuczestniczyłowzdobywaniukolonii
zamorskich.Stąd-wjegoodczuciu-wniemieckiejnauce
przedrokiem1870niemogływytworzyćsięzwiązkipomiędzyorientalizmem
astałymnarodowymzainteresowaniemOrientem.WNiemczechnie
działosięnic,coodpowiadałobyangielsko-francuskiejobecnościwIndiach,
LewancieiAfrycePółnocnej.Cowięcej,niemieckiOrientbyłprawiewy-
łącznieOrientemnaukowymalboprzynajmniejklasycznym:stanowiłtemat
poematów,powieściczyfantastycznychlegend,alenigdyniebyłrzeczywisty
wtakisposób,jakEgiptiSyriabyłyrzeczywistedlaChateaubrianda,Lane’a,
Lamartine’a,Burtona,DisraelegoczyNervala.[ś]Naukaniemieckapoprostu
udoskonaliłairozwinęłatechniki,któremiałyzastosowaniedotekstów,mitów,
29
