Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekDębowski
Wstęp
EsejogrzefrancuskichaktorówtragicznychWilhelma
vonHumboldta(1767–1835)jużpoprzezdatę
umieszczonąprzezautora:„Paryż,sierpień1799”,
zdradzawyraźniezewnętrznypunktwidzenia
naopisywanezjawisko.Paryżanin,Francuznapisałby
wowymroku
floridor
,niesierpień.Kalendarz
republikański,wprowadzonyprzezRewolucjęFrancuską
wroku1793,wlatachpobytuHumboldtawParyżu
(1797–1801)obowiązywałwnajlepszeibyłjednym
znajbardziejpowszechnychsymboligruntownych
igwałtownychprzeobrażeń,którymulegało
społeczeństwofrancuskiepopamiętnymlipcu1789roku.
„Księżnapoślubiłaswegonotariusza,dawnykapitan
gwardiizostałksięgarzem,paryskikanonikpomocnikiem
drukarskim,konstytucyjnybiskupurzędnikiem.Jest
tocałkowiteprzeobrażeniestanów,awiększość
Francuzówdostosowujesiędosytuacji”1–pisałzgoryczą
podkonieclatdziewięćdziesiątychXVIIIstuleciaJacques
MalletduPan(1749–1800),wziętypublicystaiskądinąd
tajnyagentmonarchistównaemigracji.Humboldt,
bawiącwówczasweFrancji,niemusiałipewnienie
odczuwałnajmniejszejpotrzebydostosowywaniasię
dojakichkolwiekzmian.Zamożnytrzydziestoletni
Niemiec,potomekczystejkrwiarystokratówpruskich
ichrześniakkrólaPrusFryderykaWilhelmaII,naukowiec
językoznawcaosiadływParyżuwcelachbadawczych,
wreszciebywalecsłynnegosalonuPanideStaël2
dystansowałsięodwielobarwnejopiniipublicznej
ówczesnej„stolicyświata”ipatrzącchłodnymokiem,
wktórymniekiedyczaiłasięironia,notowałswoje
obserwacjeniczymPersRica–jedenzbohaterów
słynnych
Listówperskich
Monteskiusza.
Esejoaktorachiteatrzefrancuskim3został
zredagowanyprzezHumboldtanapodstawiezapisków,
któremłodyuczonyprowadziłregularniewParyżu
