Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŹródłateoriinapięciaRobertaAgnew
19
wzwiązkuzczymnieprzynosząpożądanychrezultatów.Mamywówczasdo
czynieniazesprzecznościąmiędzywymogamikulturowymiastrukturalnymi
możliwościamiichrealizacjiwsposóbkonformistyczny.Wkulturzedochodzi
więcdomistyfikacji,któraukrywanierównościszans,powodujewzroststanu
napięciamotywacyjnegoujednostekorazdążeniedokulturowowyznaczo-
nychcelów.Wsytuacjigwałtownychzmianekonomicznychrównieżmoże
dojśćdopojawieniasięostrejrozbieżnościmiędzykulturowookreślonymice-
lamiorazstrukturalnymimożliwościamiichrealizacjizgodniezprzyjętymi
normami.Różnicatawywołujenapięcie.
Nadmierneakcentowaniesukcesufinansowegoprzyjednoczesnympogor-
szeniusięwarunkówekonomicznychizwiększającymsięrozwarstwieniuspołe-
czeństwaskutkujedziałaniamiinnowacyjnymi,coimplikujewzrostrozmiarów
przestępczościprzeciwkomieniu.Takżewchodzącawdorosłerolespołeczne
młodzież,wkonfrontacjicelówzmożliwościamiichlegalnegoosiągnięcia,do-
świadczastanuanomii.Działanieprzestępczemożebyćwięcskutkiemodrzu-
ceniawartościbądźcelówwzwiązkuzodczuwanymnapięciem.Wtenspo-
sóbczęściowomożnawyjaśnićniezgodnezprawemzachowania,któreniesą
nakierowanenazdobywaniedóbrmaterialnych.WujęciuMertonajednostki
doświadczającerozbieżnościmiędzystrukturąkulturowąaspołecznąpodejmują
próbyprzystosowaniasiędozaistniałejsytuacji,któremożnauznaćzastrategie
radzeniasobiezestanemanomiiinapięcia.Stannapięcia(strain)natomiastde-
finiowanyjestjakofrustracjaspołeczniewytworzonychpotrzeb,przejawiający
sięwróżnicypomiędzyaspiracjamijednostkiamożliwościamiichzaspokojenia.
Jestwięconkonsekwencjądezorganizacjispołecznejwskalimakrospołecznej,
względnieanomii(Ciosek,2003;Kornhauser,1978).nDezorganizacjaspołecz-
na,którejefektemjeststannapięcianapoziomieindywidualnymistananomiina
poziomiespołecznym,wynikazewspółwystępowaniatrzechczynników:braku
równowagikulturowej,uniwersalizmukulturowegoorazstratyfikacjispołecznej”
(Kossowska,1992,s.88).
Kolejnązklasycznychteoriinapięciajestteoriazablokowanychmożliwości
AlbertaCohena(1955).Choćczęstozaliczasięjądogrupykoncepcjipodkul-
tur,to–mimozaakcentowaniapodkulturyprzestępczej–jestprzykłademteorii
napięcia(Kossowska,1992)stanowiącejjednązpierwszychpróbteoretycznej
modyfikacjiorazempirycznejweryfikacjipropozycjiMertona(Czerwińska-
-Jakimiuk,2011;za:Groth,2003).Wteoriizablokowanychmożliwości(podkultur
