Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Typynapięcia
25
a)jakowynikniepowodzeńjednostkiwosiąganiupozytywniewartościowa-
nychcelów(typI),
b)jakowynikpozbawieniapozytywnieocenianejstymulacji(typII),
c)jakowynikprezentacjinegatywnychbodźców(typIII).
Wkategoriinapięciajakowynikuniepowodzeńjednostkiwosiąganiu
celówpozytywniewartościowanych(typI)Agnewumieściłtrzyjegopod-
typy.Pierwszyobejmujewiększośćgłównychnapięćodnoszącychsięzarówno
doklasycznych,jakitychnowoczesnychteoriinapięcia,koncentrującsięna
osiągnięciucelówbezpośrednich.Kolejnedwatypypochodzązliteraturykry-
minologicznej,analizującejproblemypoczuciasprawiedliwości.
a)Napięciejakorozbieżnośćmiędzyaspiracjamiaoczekiwaniamiiaktualny-
miosiągnięciami
Wklasycznychteoriachnapięcia(Mertona,Cohena,ClowardaiOhlina)bra-
nopoduwagęprzedewszystkimdążeniedosukcesufinansowegoistatusuklasy
średniej,copozwalałowyjaśnićwszczególnościprzestępczośćprzedstawicieliklas
niższych.Zgodnieztymiteoriaminapięcia,jakiepojawiająsięuadolescentów
ztychwarstw,mogąbyćmierzonejakorozbieżnościmiędzyaspiracjami(lubide-
alnymicelami)ioczekiwaniami(lubpożądanymipoziomamiowychosiągnięć).
Agnewnatomiastzmodyfikowałzakrescelów,nieograniczającsiętylkodotych
wyznaczonychprzezklasęśrednią,aleuwzględniałtakżeteważnedlawiększości
młodychludzibezwzględunapochodzenie.Naciskpołożonyjesttutajnaczynni-
kitypu:zdolności,inteligencja,ciekawaosobowość,atrakcyjnośćfizyczna,spraw-
nośćsportowa,popularnośćwśródrówieśnikówitp.Ponadtoautorzwróciłuwagę,
żepopierwsze,celetemogąmiećcharakterbezpośredniinatychmiastowy,apo
drugie,ważniejszesądlajednostkiosiągnięciafaktyczne,anieantycypowane.
Agnewzałożył,żerównieżosobomzklasyśredniejmożebrakowaćmożliwości
niezbędnychdoosiągnięciawyżejwymienionychzamierzeńzapomocąlegalnych
środków.Tymsamymjednostkitakiemogądoświadczaćnapięciawynikającego
zrozbieżnościmiędzyaspiracjamiaaktualnymi,faktycznymiosiągnięciami,przy
czymnależybraćpoduwagęcelebezpośrednie(Agnew,1992).
b)Napięciejakorozbieżnośćmiędzyoczekiwaniamiaaktualnymiosiągnię-
ciami
Tenrodzajnapięciawskazuje,żeoczekiwaniazprzeszłegodoświadczenia
iporównywaniasięjednostkizosobamiodniesienia(nznaczącymiinnymi”),
