Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
CharakterystykateoriinapięciaRobertaAgnew
uktórychdostrzegaonapodobnedoswoichcechy,sąźródłempoczucianiespra-
wiedliwości.Literaturapodnoszącatematpoczuciasprawiedliwościpotwierdza,
żeniepowodzeniawosiąganiutakichoczekiwańmogąprowadzićdoemocjitypu
gniew,resentyment,wściekłość,niezadowolenie(dyssatysfakcja),roztargnienie
ipoczucienieszczęśliwości.Powiązanesąoneznapięciemprowadzącymdoprze-
stępczości.Jednostkidoznającetakichuczućbędąsilniemotywowanedoreduk-
cjirozdźwiękumiędzyoczekiwaniamiiosiągnięciami,adewiacjajestwtakim
wypadkutraktowanajakojedenzmożliwychsposobówrozwiązania.Główny
naciskkładziesiętutajnaprocesporównywaniaspołecznego(Agnew,1992).
c)Napięciejakorozbieżnośćmiędzyzasadąsprawiedliwościarzeczywisty-
miosiągnięciami
Agnewzakłada,żejednostki,wchodzącwinterakcjespołeczne,niedokoń-
cauświadamiająsobiewyniktychkontaktów.Znacznaliczbaosóboczekuje,że
będąwniejobowiązywaćsprawiedliwereguły,porównujerzeczywistewkłady
ikorzyścipartnerów.Jeżelipomiędzyinwestycjąazyskiemzachodząodpo-
wiednieproporcjeidotycząwszystkichuczestnikówinterakcji,tojednostkama
poczuciesprawiedliwości,nawetprzyniskichprofitachkońcowych.Wprze-
ciwnymraziewyzwalasiępoczucieniesprawiedliwościidystresu.Drugiezwy-
mienionychuczućtowarzyszyczęściejprzeświadczeniuouzyskaniumniejszej,
aniewiększejnagrody.JakpodkreślaAgnewpoczucieniesprawiedliwościmoże
prowadzićdoprzestępczościzużyciemróżnychsposobów,alewszystkieteme-
todymająnaceluprzywróceniesprawiedliwości.Jednostkatrwającawnieuczci-
wychzwiązkachmożezaangażowaćsięwprzestępczość,abyzwiększyćswoje
zyski(np.poprzezkradzież)lubwkładinnych(przezniezdyscyplinowanie),czy
teżzmniejszyćswójwkład(wagarowanie)lubzyskiinnych(wandalizm).Wsy-
tuacjachwyjątkowoniesprawiedliwychjednostkamożenopuścićpolewalki”.
Matomiejscewprzypadkuucieczekzdomu(Agnew,1992).Agnewzwraca
szczególnąuwagęnazasadęrówności,przyjmującżejednostkastawiająjako
naczelnąwinterakcjachzinnymi.Wprzypadkujejnieprzestrzeganiaprzezin-
nychczłonkówrelacjiwytwarzasiępoczucierelatywnejdeprywacjiprowadzące
dopoczucianapięcia(Jurczyk,2019).
Natomiastnapięciejakowynikpozbawieniapozytywnieocenianejsty-
mulacji(typII),jakojednazdrógprowadzącychdoprzestępczości,może
