Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Procesyintegracjiidezintegracji,jakozjawiskarównoległe,nabrałyszcze-
gólnegoznaczeniapozakończeniuzimnejwojny.Zjednejstronyrozpadłsię
dwubiegunowysystemglobalnejrównowagisił,copostawiłonaporządku
dziennymkwestiękształtowaniasięnowegoładumiędzynarodowego,zdru-
giej-wwynikudekompozycjiZwiązkuRadzieckiego,jakojednegozbiegu-
nówminionegoporządku,naogromnychobszarachEurazjizaczęławykuwać
sięnowarzeczywistośćgeopolityczna.Przyspieszeniuuległteżprocesinte-
gracjieuropejskiej,stanowiącydotychczasjedynyprzykładbudowyzaawan-
sowanychstrukturponadnarodowych.Pomimoformowaniasięwieluinnych
ugrupowańintegracyjnych,zarównonakontynencieeuropejskim,jakipoza
nim,żadneznichnieosiągnęłotegoetapuzaawansowaniaizłożoności,co
UniaEuropejska.
Procesyintegracjiidezintegracjizachodząceodponaddwudziestulatnaob-
szarzebyłegoZwiązkuRadzieckiego,pojmowanegojakoszczególnaprzestrzeń
geopolityczna,geoekonomicznaigeokulturowa,nabierająznaczeniawobliczu
takichzjawisk,jakzauważalnawostatnichlatachdynamikazmianwukładzie
siłnaświecie(bezprecedensowywzrostsiłyiznaczeniaChin,IndiiczyBra-
zylii,nasilaniesięrywalizacjiodostępdosurowcówstrategicznych),powaga
wyzwańwzakresiebezpieczeństwamiędzynarodowego(przedewszystkim
problemnzagrożeńasymetrycznych”:terroryzmu,ekstremizmu,fundamentali-
zmureligijnego,atakżekwestiaproliferacjitechnologiinuklearnych),jakrów-
nieżświatowykryzysfinansowy,trwający,zezmiennądynamiką,od2008r.
Wświetlenasilającejsięnturbulencyjności”stosunkówmiędzynarodowychro-
dzisiępytanieomiejsceobszaruporadzieckiegowzmieniającymsięświecie.
OpotencjaleprzestrzenibyłegoZSRRprzesądzawtymkontekściezarówno
strategicznepołożeniemiędzyWschodemiZachodem,PołudniemiPółnocą,
jakisąsiedztwoznnowymi”(Chiny,Indie)instarymi”(UniaEuropejska,Sta-
nyZjednoczone)potęgamigospodarczymiorazzniespokojnymislamskimPo-
łudniem.WszystkotostwarzaszansenaodgrywanieprzezporadzieckąEurazję
rolijednegozenzworników”nietylkoglobalnychprzepływówhandlowych,
lecztakżesystemubezpieczeństwamiędzynarodowego.Osobnymzagadnie-
niemjestwtymkontekściemiejsceporadzieckiejEurazjinakulturowo-cywi-
lizacyjnejmapieświata.
TrudnądoprzecenieniapozycjęzajmujewtymkontekścieRosja.Nietylko
bezwzględniedominujeonawprzestrzenistanowiącejwprzeszłościobszarjej
władzyimperialnej,nietylkoprzejawiaambicjekształtowanianowegoładu
27
