Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rynekwołowinyjakosegmentrynkurolno-żywnościowego
11
alerynekhomogenicznyihomogenicznetowary,tzn.mającedokładnietakiesamecechy
rodzajowe(towaryjednorodne).
Jeżelinarynkubrakwolnościlubwolnośćjestograniczona,mówisięwówczas
orynkuregulowanym.Jeżelirynekjestwolny,aleniewystępujeatomizm,wtedymasię
doczynieniaztzw.monopolemlubmonopsonemcałkowitymlubczęściowym,czylizbra-
kiemkonkurencji(czystymonopol),względniejakąśformąkonkurencjiniedoskonałej.
Jeżelirynekniejestotwarty,mówisięorynkuzamkniętymluborynkuzograniczonym
dostępem.
Jakjużwcześniejwspomniano,zpojęciemrynkuwiążesięterminkonkurencja.
WedługJ.Główczykawyróżniasiętrzygłównerodzajekonkurencji:konkurencjędosko-
nałą,konkurencjęmonopolistycznąikonkurencjęniedoskonałą16.
Konkurencjadoskonałajestabstrakcyjnąkategorią,któraoznacza,żenarynkudziała
bardzodużaliczbamałychprzedsiębiorstw,zktórychkażdewytwarzaidentycznyprodukt,
leczsązbytmałe,abymogływywrzećwpływnacenętegohomogenicznegoproduktu.
Cenywtedymajądlaprzedsiębiorstwcharakterzewnętrznyiparametryczny,aprzedsię-
biorstwamusząsiędonichdostosować(przykłademmogąbyćpierwotniproducenci
wołowiny,czyligospodarstwarolne).Narynkuponadtowystępujebardzodużonabywców
isprzedawców,dobrzepoinformowanychowalorachicenachoferowanychtowarów,nie-
mogącychoczekiwać,żezmianaichindywidualnejofertymożewpłynąćnacenę.Zakłada
sięzarazem,żekażdezmałychprzedsiębiorstwmożesprzedaćpocenierynkowejdowolną
ilośćswejmałejprodukcji,wszystkoto,coprzyposiadanychczynnikachwytwórczychjest
wstaniewyprodukowaćwkrótkimokresie.Ztegopowodukrzywapopytuprzedstawiasię
konkurencyjnymprzedsiębiorstwomjakocałkowiciepłaska.
Ogólnymwarunkiemrygorystycznegomodeludoskonałejkonkurencjijestzachowa-
niepełnejswobodywejściadodanejgałęzinowegoprzedsiębiorstwalubwyjściazniej
iprzeniesieniasiędoinnejgałęzi.Zakładasiętymsamymdoskonałąpodzielnośćiprze-
nośnośćwszystkichczynnikówprodukcjiorazjednorodnośćterytorialnąrynku,czyli
brakkosztówtransportu17.Funkcjęreklamysprowadzasięwyłączniedoobiektywnego
informowaniaocechachużytkowychproduktuisposobachjegoużytkowania.
Drugimrodzajemkonkurencjijestkonkurencjamonopolistyczna.Jesttostruktura
rynkowaskładającasięwposzczególnychgałęziachzwieluproducentówlubsprzedaw-
ców,oferującychzróżnicowanefaktycznielubpozornieprodukty,dziękiczemukażdy
zuczestnikówsprzedającychswetowarynarynkumożewpłynąćwnieznacznymstopniu
napoziomichcen.
16Ibidem,s.146.
17M.Adamowicz,J.Król(1998):Ochronakonkurencjiarynekrolny.Wyd.SGGW,Warszawa.
