Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Kulturaastosunkimiędzynarodowe
interespaństwajestwciąż,jeślinienajważniejszy,tobardzoważny
wprocesiepolitykizagranicznej,naturaludzkajestniezmiennawswej
istocie,dążeniedoprzetrwaniaibudowaniapozycjiwsystemiemię-
dzynarodowymwyznaczaistotępolityki,moralnośćietykaniesąwtym
procesienajważniejsze.Wrezultacietakiegopodejściastawiasięim
zarzutbrakuświadomościtego,iżświatjestmateriąniezwykledyna-
miczną,abadacze,zamiastowezmianyidentyfikować,petryfikująza-
stanyporządek,instytucje,prawo,coniejestwpełnianizasadne,ani
prawdziwe”(Łoś-Nowak2009:43-44).
PozamachachnaNowyJorkiWaszyngtonz11września2001
rokubadaczezwiększąuwagązaczęlidostrzegaćczynnikkulturo-
wywanaliziestosunkówmiędzynarodowych.Jakprzyznajechoćby
AlexanderWendt,konstruktywiścidopieroniedawnozaczęlistoso-
waćterminDkultura”(por.Katzenstein1996;Lapid,Kratochwil1996;
Weldesetal.1999),jednocześnieusprawiedliwiasię,żekategoriata
-nawetjeślitaknienazwana-odsamegopoczątkuichbadańwystę-
powała(Dstanowiłasedno”)wpostacidyskursu,normiideologii
(Wendt2008:136-137).
WspominanyWendtuważa,żeraczejniemabadaczy-nawetwśród
najbardziejortodoksyjnychneorealistów-którzynegowalibyfakt,że
strukturawspółczesnegosystemumiędzynarodowegozawierawsobie
wieleelementówkultury.Spornejestnatomiast,jakdalecewpływaona
nafunkcjonowaniestosunkówmiędzynarodowych,wjakiejmierze
Dliczysię”kultura.Jednocześniesugeruje,żeteoriastosunkówmię-
dzynarodowychmogłabydużozyskać,czerpiączpodejściaantropolo-
gówczyprzedstawicieliekonomiipolitycznejwtymwzględzie(Wendt
2008:178-179;por.Weldesetal.1999).
Konstruktywiścizajmująsięm.in.badaniemwpływukoncepcjiiidei
nastosunkimiędzynarodowe.Wyznawaneideesąschematamikultu-
rowymiipoprzezichkreację,utrzymywanielubobalaniejesteśmy
wstaniewpłynąćnaspołecznyodbiórrzeczywistościmiędzynarodowej.
Dotyczytotakichschematówmyślowych,jak:Dofiara”lubDrasapanów”
(wodniesieniudowłasnegopaństwa),Dniewierni”alboDImperium
Zła”(przykreacjiwizerunkuDInnego”),wodniesieniudosystemu,
którymożebyćDnieprawomocny”lubDgroźny”,czywojny,będącej
Dchwalebną”lubDmęską”,Dsprawiedliwą”lubDagresywną”.Wendt
podkreśla,żetużzaDinteresami”państwazawszekryjesięDkultura”.
Dodaje:Dkulturaniejestsektoremczysferąspołeczeństwaodrębnąod
gospodarkialbopolityki,leczjestobecnawszędzietam,gdzieistnieje
podzielanawiedza.Jeśligospodarkaalbopolitykasąwspołeczeństwie
odrębnymiinstytucjonalniesferami,jaktojestwkapitalizmie,jesttak,
ponieważkulturatakjewłaśniestanowi”(Wendt2008:103,121,136;
por.Wood1981;Walzer1984;por.Buzan,Jones,Little1993).
