Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zówsztucznych,doktórychprodukcjiazotjestpobieranywprostzatmosfery)oraz
zopadówatmosferycznych(tlenkiazotutworzącesięwwynikuwyładowańelektry-
cznych)[2].Obecnośćazotuamonowegowwyższychstężeniach(rzędukilkulub
kilkunastumiligramówwlitrze)wwodachpowierzchniowychuważanajestpow-
szechniezawskaźnikzanieczyszczeniaściekamibytowo-gospodarczymi,aniekiedy
ściekamiprzemysłowymi.Azotany(V)wwyższychstężeniachpojawiająsięwrezul-
tacieprzebiegającychwśrodowiskuprocesównitryfikacji(biochemicznegoutleniania
związkówamonowych)orazwprostzzanieczyszczenianawozamisztucznymi[2].
Zarównozwiązkiamonowe,jakiazotany(V),stanowiącniezbędnyskładnikpokar-
mowywprocesiebiosyntezy,wywierająbezpośredniwpływnarozwójorganizmów
roślinnychizwierzęcychwwodachpowierzchniowych.Obumierająceorganizmy
opadająnadno,tworząctzw.osadydenne,gdzieulegająmineralizacjiijakopokarm
innychorganizmówwodnychzamykająobiegazotu[2].
Drugiważnyskładnikbiogennywódpowierzchniowych,jakimjestfosfor,wy-
stępujewwodachpowierzchniowychwwynikuługowaniazminerałówzawiera-
jącychtenpierwiastek,zglebyorazześciekówprzemysłowychibytowo-gospodar-
czych.Ważnymźródłemfosforuwzanieczyszczonychwodachpowierzchniowych
sąpowszechniestosowanesyntetyczneśrodkipiorące,którychhandlowepreparaty
mogązawierać-oboksubstancjipowierzchniowoczynnych(SPC)-od15do50%
fosforanów(V)[2],nawozysztuczne,atakże-wdużomniejszymstopniu-opady
atmosferyczne.Fosfor,jedenznajważniejszychskładnikóworganizmów,wokresie
wzmożonejwegetacjilatemjestpobieranyzwodyprzezfitoplankton(plankton
roślinny)iewentualnieroślinnośćzanurzoną,coznacznieobniżajegozawartość
wwodzie.Obumarłyplanktonopadanadnozbiornikówwodnychiwrazzobu-
marłąroślinnościązanurzonąkumulowanyjestwosadachdennych,gdzieulega
mineralizacji.Fosforzezmineralizowanychosadówponownieprzechodzidotoni
wodnej.Powodujetosezonowewahaniastężeńnieorganicznychformfosforu,
szczególniewidocznewzbiornikachwódstojących,jeziorachistawach:latem
obserwujesięobniżeniejegozawartości,ajesieniąponownywzrost.Wczystych
wodachpowierzchniowychzawartośćfosforujestrzędusetnychczęścimiligrama
wlitrze,podczasgdywwodachzanieczyszczonychściekamiosiągakilkamgP/l.
Stężeniefosforu,poniżejktóregonastępujezahamowanierozwojuorganizmów
planktonowych,wynosi0,01mgP/l[2];chcącwięczapobieczjawiskueutrofizacji,
należałobyobniżaćstężeniefosforudotakiegopoziomu.
Żelazowystępujewwodachpowierzchniowychgłówniewpostacitrudno
rozpuszczalnychsolinastopniuutlenieniaIII,atakżewpostacikompleksów,
główniezsubstancjamihumusowymiiwstężeniachnaogółznacznieniższych
odtych,jakiespotykasięwwodachpodziemnych.Częstotworzyukładykolo-
idowe,którychusunięciezwody-podobniejakwprzypadkukompleksów
żelazoorganicznych-wymagastosowaniaspecjalnychmetoduzdatniania[1,2].
Manganpowszechniewystępujewwodachpowierzchniowychgłówniewpostaci
trudnorozpuszczalnychzwiązkównastopniuutlenieniaIIIlubIV,łatwosedy-
10
