Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TUZiPUZ
Użytkizieloneźródłemwartościowych
paszwgospodarstwie
4
.Goliński
Fot.P
Trwałeużytkizielonemogąbyćźródłemwartościowejpaszydlaprzeżuwaczy.
Zpunktuwidzeniawykorzystaniaużyt-
kówzielonychichpodstawowąfunkcją
jestzapewnieniepaszydlazwierząttra-
wożernych.Wujęciuglobalnymużytki
zielonewykorzystywaneprzezczło-
wiekagłówniepoprzezwypas.Wna-
szymkrajunatomiastdominującąformą
zbiorurunijestużytkowaniekośneijej
konserwacja.Wostatnichlatachwzrasta
znaczeniefunkcjipozapaszowejzbioro-
wisktrawiastychiużytkówzielonychna
świecie,atakżewPolsce.Doceniasię
corazbardziejichfunkcjeekologiczną
ikrajobrazową.BogactwofunkcjiTUZ
wynikazespecyfkiekosystemutrawia-
stego,któregopodstawowymelemen-
temjestdarńłąkowa.
Potencjałpaszowyużytków
zielonychwPolsce
Nazasobypaszoweużytkówzielonych
wnaszymkrajuskładająsiętrwałeużytki
zielone(TUZ)położonenapowierzchni
3,15mlnha(22%wstrukturzeużyt-
kówrolnych)iprzemienneużytkizielone
(PUZ),którychareałwynosiokoło0,45
mlnha.SpośródTUZwżywieniukrów
mlecznychznaczeniemajątzw.antropo-
geniczneużytkizielone(ok.50%całego
areału),czylipoddawaneokresowejreno-
wacjizwykorzystaniemodmianhodowla-
nychuprawnychgatunkówtrawimotyl-
kowatychdrobnonasiennych,traktowane
jakocennepaszowiska.Możnaznich
uzyskać10-12t/hasuchejmasyoraz
1,4-1,7t/habiałkaogólnego.PUZza-
kładanenagruntachornychwformiesie-
wuczystegolubmieszanektrawimotyl-
kowatych,którychczasużytkowanianie
przekracza4-5lat.Realnydoosiągnięcia
plonsuchejmasywahasięwgranicach
14-16t/ha,abiałka2,1-2,5t/ha.Dodat-
kowąpowierzchniępaszowąstanowią
corazczęściejstosowanewpraktyce
międzyplonyoparteopastewnegatunki
trawimotylkowatych,zwłaszczawysie-
wanewmieszankach,którecennym
uzupełnieniembazypaszowejwgospo-
darstwachnieposiadającychTUZ.
RozmieszczenieTUZwkrajujest
zróżnicowane.Największyudział
wstrukturzeużytkówrolnychznajduje
sięwPolscepółnocno-wschodniej,osią-
gającpoziom36,1%wwojewództwie
podlaskimorazwrejonachpodgórskich
Polskipołudniowo-wschodniejwwo-
jewództwachpodkarpackimimało-
polskim,odpowiednio36,5%i36,6%.
Użytkizielonezlokalizowanenajczę-
ściejwdolinachrzecznych,obniżeniach
terenowych,jakrównieżnastokachgór-
skichuniemożliwiającychuprawęroślin
polowych.SpecyfkarzeźbyterenuPol-
skisprawia,że89,5%trwałychużytków
zielonychstanowiąłąkinizinne.
WykorzystanieTUZjakopaszowisk
związanejestściślezpogłowiemzwie-
rząttrawożernych.W1990rokuwPol-
scebyło10,049mlnsztukbydła,wtym
4,919mlnkrówmlecznychoraz4,159
mlnowiec.Wlatach1990-2004obser-
wowanoznaczącyspadekpogłowia
przeżuwaczy.W2018rokubydłaogó-
łembyło6,201mlnsztuk,wtym2,429
Użytkizielone
PublikacjaspecjalnamagazynurolniczegoAgroProfl