Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mimowszystkichograniczeń,przymiotnikbałkańskiwydajesiębyćodpowiedni
dlaokreśleniatego,costanowiprzedmiotopisuwniniejszejksiążce.
Zacznijmyjednakodlegendy,któragłosi,żekiedyBógstworzyłjużczłowieka,
zapragnąłpodarowaćmujednozeswychnajwiększychdzieł-ziemię.Ustawiłysię
więctłumywoczekiwaniu,aOnrozdzieliłmiędzynarodyposzczególnejejfrag-
menty,zapominającostojącychgdzieśzbokuskromnychicichychludziach.Kiedy
wreszciedostrzegł,żejednagarstkaJegodziecipozostałabezswojegowłasnego
miejsca,zasmuciłsięnajpierw,aleszybkoznalazłdobrerozwiązanie-specjalniedla
nichstworzyłjeszczejedenskrawekziemi.Skrawekniewielki,alebardzoszczególny,
jestbowiemnanimwszystko:iurodzajnaziemia,igęstelasy,iwysokie,strzeliste
szczytygór,iciepłemorze…Natymniewielkim,niewiarygodniepięknymobsza-
rzenaskrajuEuropyżyjąpodzieńdzisiejszyludzie,którzyprzezwiekistaralisię
dowieśćBogu,żebyligodnitakiegopodarunku.
TęlegendęusłyszećmożnanajczęściejwBułgarii,którachętniepretenduje
domiananajpiękniejszegoskrawkaEuropy,aleprzecieżgorliwieopowiadająją
zatrudnianiprzezbiurapodróżyprzewodnicy,obwożącyturystówtakżepoinnych
krajach.TejsamejopowieściwysłuchaćmożnawięcwMacedoniiiwChorwacji,
azpewnościąrównieżwpozostałychkrajachPółwyspuBałkańskiego.Jeśliwięc
wierzyćtymprzekazom,towypadastwierdzić,żecałeBałkanysąspecjalnymdarem
Bogadlazamieszkującychjeludzi.ZapewnewłaśniedlategoBałkańczycyżyjąciągle
wjednościzziemią,znaturąiwciążodczuwająpotrzebękontaktuznią,niezależnie
odtego,czymieszkająnawsi,czywmieście,arytmichżyciabardziejniżwprzy-
padkuinnychnarodówpodporządkowanyjestrytmowinatury.
Archeologowieihistorycyopowiadająniecoinnąwersjędziejów.Naogółsą
zgodni,żenaobszarzeBałkanówodnaleźćmożnaśladynajstarszegoosadnictwa
wEuropie.Chociażniedokońcawiadomo,kimbyliludzie,którzypozostawilipo
sobieśladynaczarnomorskimwybrzeżuwokolicachdzisiejszejWarny,towiemy,
żejużwV-IVtysiącleciu(tak,tak,tysiącleciu!)przedChr.utworzylisilnąidobrze
rozwiniętącywilizację.ŚwiadcząotymniezbicieartefaktyzgromadzonewMuzeum
ArcheologicznymwWarnieiliczneopracowanianaukowe
3
.Współczesnemuczłowie-
kowidoprawdytrudnouwierzyćwto,żeówcześnirzemieślnicypotrafiliwytwarzaćnie
tylkoprzedmiotycodziennegoużytku,aletakżepiękneozdobyiwyrafinowanąbroń,
anawetzdołalizałożyćkopalniesoliiumiejętnieniąhandlowaćzinnymiludami
4
.
3
Wmomencie,kiedypiszętesłowa,wMuzeumArcheologicznymwWarnietrwawystawa
Ражданетоназанаятите.Kозаревамогила,dokumentującaodnalezionewjednymzeneoli-
tycznych(nazywanychteżchalkolitycznymi)stanowiskarcheologicznychświadectwapoczątków
ludzkiejwytwórczościwVtysiącleciuprzedChr.Nastronieinternetowejmuzeummożnaodnaleźć
wielecennychinformacjinietylkonatemattegojednegostanowiska;por.[online]<www.archaeo.
museumvarna.com>[dostęp:31.08.2018].
4
Солтаезлато.ПраисторическисолодобивенцентърПровадия-Солината,ред.В.Hиколов,
Hационаленисторическиинститутсмузей,София2010;М.Лазаров,Древнотокорабоплавание
поЗападнотоЧерноморие,Славена,Варна2009.
13
