Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Rozdział1.Ityzostanieszhermeneutą
nurtówsemiotycznych,albo–wdziałaniupowierzchownym,potocznym–wogóle
pomijaetapanalizyiroztapiaprocesinterpretacjii,,wyjaśniania’’wpowodzi
uduchowionychiszlachetnychsłów.
Niewiadomo,jakprzebiegaprocesczytaniauhermeneuty.Interpretacjaher-
meneutycznazakładauważnewnikaniewcudzeracje;alejakrealizujesię
postulowanyideałpartnerskiejkomunikacji?Conaprawdęczyniinterpretator,
któregodziałaniaprzypominają,,odświętnyrytuał’’celebrowany,,wduchowym
osamotnieniu’’?
3
Kilkalatwcześniej(1994)JaninaAbramowskawyznała:
Alenielubięhermeneutyki.Niedarmowymyślilijąfilozofowie,nieliteraturoznaw-
cy.Cudzytekstbywadlanichrodzajempożywki,naktórejhodująwłasnekultury
myślowe,tworzącrodzajpalimpsestu.Towłaściwierodzajpisarstwa(nierazzresztą
godnynajwyższegopodziwu)–samaliteraturajestturaczejśrodkiemniż
przedmiotempoznania.Możnaoczywiściemówićoszczególnymdialogumiędzy
interpretowanymainterpretującym.Rzeczwtym,żeówdialogtoczysiętylkona
niektóretematyizwykledotyczypodstawowegoporządkuświata,Bogaiczłowieka.
Takiesensydająsięwyczytaćniezkażdegoutworu,całeobszaryliteratury
pozostajądlahermeneutykinieinteresujące,więciniebadane
4
.
Czasnapodsumowanie.Obraz(stereotyp?)hermeneutywyłania-
jącysięzprzytoczonychwyżejwypowiedzijest,przyznajmy,nieszczegól-
ny,byniepowiedzieć–odstręczający.Hermeneutapragnieuchodzićza
pełnego(chrześcijańskiejniemal)tolerancji,pokoryitroskiwobectego,
coinne,któremubezresztyoddaćsiępragnie.Jegopostawawobec
tekstówjestpełnadobrejwoliiżyczliwości.Czytać(rozumieć)oznacza
dlaniegosłużyćinnemu(przepraszam:Innemu).Możnabysądzić,że
jestmoralistą–nieustannieodmieniającymprzezwszystkieprzypadki
wartości.Oczywiścienajwyższewartości.Cha!Itugomamy!Prawda
ohermeneuciejestjednakinna.Żartobliwaiironicznacharakterystyka
tegomonstrumniemożesięobyćbezmorałuiodkrycia,,wyzwoliciel-
skiejprawdy’’:hermeneutatohipokryta(niebezpowoduobasłowasą
dosiebietakpodobne):czynicoinnegoniżmówi.Chcerozumieć,anie
3
B.Chrząstowska,S.Wysłouch,Poetykastosowana.Warszawa2000,s.28–29.Wtejżeksiążce
BożenaChrząstowska,omawiająchermeneutykęwodniesieniudopoglądówGadamera,aprzede
wszystkimRicoeura,stwierdza,że,,Hermeneutykajest[...]filozofią,anieteoriąliteratury,nie
wypracowaławłasnychnarzędzianalitycznych’’(s.16).Zarazempodkreślićtrzeba,żeautorki
podkreślajądalejto,żestrukturalizmihermeneutykastanowiąwzględemsiebiedyscyplinykom-
plementarne.
4
J.Abramowska,Jednakautor!,,,TekstyDrugie’’1994,nr2,s.51.