Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdział1.Ityzostanieszhermeneutą
scjentystycznegopostulatu,bybadaczzneutralizowaćmiałswójosobo-
wywymiariprzeobraziłsięwtzw.podmiotepistemologiczny.Niema
wątpliwości:byttegopodmiotumawymiarabstrakcyjnyifikcjonalny.
Tobyturojony.Hermeneutykaniewierzyrównieżwistnienie,,przez-
roczystej’’metody,któragwarantowaćbymogłaniezapośredniczony
iobiektywnystosunekdoprzedmiotu(epistemologicznego,oczywiście,
awięcrównieabstrakcyjnego).Jednakżeastrologiamałżeńskaprzewi-
dujemożliwośćudanychzwiązkówhermeneutykizfenomenologią
(vide:Heidegger),strukturalizmem(Ricoeur),czysemiotyką(Silver-
man).Atolihermeneutykaniechcehołdowaćżadnejmetodzieiodniej
uzależniaćwartościswychpoczynań.Czymatobyćsłabościąher-
meneutyki?WewprowadzeniudoPrawdyimetodyHans-GeorgGada-
merpowiada,żechodzioposzukiwanietakiegodoświadczeniaprawdy,
któredostępnejestwobszarzepozametodologicznym:,,humanistyka
wiążesięzpostaciamidoświadczenia,którepozostająpozasferąnauki:
zdoświadczeniemfilozofii,zdoświadczeniemsztukiizdoświadczeniem
samychdziejów.Sątowszystkopostaciedoświadczenia,wktórych
objawiasięprawdanieweryfikowalnametodycznymiśrodkaminauki’’
5
.
Mówiącinaczej:metodaniejestwarunkiemsinequanondocieraniado
prawdy.Przeciwnie:możewręczzasłaniaćdrogękuniej.Czyzatem
hermeneutykapozostajeślepametodologicznie?Wiadomo,żenie:
możebyćjejprzecieżpodrodzeztączytamtąmetodologią.Zarazem
–oczymzapomniećniesposób–wdziejachwielowiekowejtradycji
hermeneutyki,sięgającejczasówstarożytnościgrecko-rzymskiejiwczes-
nochrześcijańskiej,ażpo–przynajmniej–WilhelmaDiltheya,her-
meneutykazgłaszałaroszczeniametodologiczne,skrupulatniewypraco-
wywałametodyobcowaniaztekstami.
Dominujący,doniedawna,paradygmatliteraturoznawczypo-
stanowiłzlekceważyćhermeneutykę.Uznanojązamałoistotnego
rozmówcę.RyszardNycz,szkicującobrazhistoriiteoriiliteratury
wPolsce,tłumaczypowody,dlaktórychmówićnależyoformacji
formalno-strukturalno-fenomenologiczej,anieformalno-strukturalno-
fenomenologiczno-hermeneutycznej.Wyraźniewidaćktozostajewy-
kluczonyzrozmowy.Zjakichpowodów?Hermeneutykaniewyrażała
większegozainteresowaniapoetyką(językoznawczozorientowaną,do-
5
H.-G.Gadamer,Prawdaimetoda.Zaryshermeneutykifilozoficznej,przeł.B.Baran,Kraków
1993,s.33–34.