Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rozdział1.Ityzostanieszhermeneutą
Ataksamosłowapisane,zdajecisięnieraz,żeonemyśląimówią.Ajeśliich
zapytaszocośztego,oczymmowa,bosięchcesznauczyć,onewciążtylkojedno
wskazują;zawszejednoitosamo.akiedysięmowęraznapisze,wtedysiętapisana
mowatoczyćzaczynanawszystkiestronyiwpadawręcezarównotym,którzyją
rozumieją,jakitym,którymnigdywręcewpaśćniepowinna,iniewie,dokogo
wartomówić,adokogonie.Akiedyjąfałszywieoceniająiniesłuszniehańbią,
zawszebysięjejojciecprzydałdopomocy,bosamaanisięodnapaściuchronić,ani
jejodeprzećniepotrafi[podkr.–M.J.]
8
.
Metaforaautora-ojcawydajesiębardziejjeszczewzmocniona
wegzegeziebiblijnej:prawdziwymautoremBiblii(reprezentowanym
przezrozmaitychautorówhistorycznych)jestBóg.Bóg-Ojciec-Autor.
Nicdziwnego,żemetodyegzegetycznestanowiąpróbędocieraniado
,,prawdziwego’’przesłania,czytowhoryzonciesensuslitteralis(poziomu
słownogramatycznego)–jakwszkoleantiocheńskiej–czysensus
spiritualis(znaczeńprzenośnych–moralnego,alegorycznego,ana-
gogicznego)–jakwszkolealeksandryjskiej.Ważnymmomentemtego
sposobumyśleniajawisięhermeneutykaFriedrichaSchleiermachera
(1768–1834).Jednązjegonajwiększychzasługbyłouznanie,że
przedmiotemzainteresowańhermeneutykipowinnybyćwszystkieteks-
ty,anietylkoBibliaczytekstyświęte.Schleiermecherowskakoncepcja
kołahermeneutycznegowyposażonajestwdwawymiary:obiektywny
(strukturagramatyczna)isubiektywny(odnoszącysiędoindywidualno-
ścitwórcy).Hermeneutyka,októrejtumówimy,możebyćprzeznas
nazwanahermeneutykąkonserwatywną.Stoionanastanowisku,że
znaczenie(jakoznaczenieautorskie)jestobiektywniedanewtekście,
azadanieminterpretatorastajesięzatemjegoodkrycie–dokonującesię
nadrodzeusuwaniarozmaitegorodzajuzanieczyszczeń.Pragnieon
odsłonićczytocałościowysenstekstu,czyteżfragmentyniezrozumiałe
uczynićzrozumiałymi.Odpowiedźnapytanie,,jaktouczynić?’’wy-
znaczanajestmetodycznie,technicznie
9
.Hermeneutykakonserwatyw-
nawierzywprawdęjakoadekwację,prawdę,którapoleganakorespon-
dencjipomiędzyinterpretacjąaznaczeniemtekstuzamierzonymprzez
autora.Cowięcej:chodzituoto,byzrozumiećautoralepiej,niżonsam
8
Platon,Fajdros,w:idem,Dialogi,t.2,przeł.orazwstępamiiobjaśnieniamiopatrzył
W.Witwicki.Kęty1999,s.181.
9
DlategoteżGuntherScholtzmówituohermeneutycetechnicznej.Zob.idem,Czymjestiod
kiedyistnieje,,filozofiahermeneutyczna’’,przeł.D.Domagała,w:Studiazfilozofiiniemieckiej,podred.
naukowąS.Czerniaka,J.Rolewskiego,t.1:Hermeneutycznatożsamośćfilozofii,Toruń1994.
