Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Czymjestarchitektura?„OFajdrosie,powiemcirzeczosobliwą:kiedy
komponujęjakąśsiedzibę(wszystkojedno:bogówczyludzi)ikiedy
szukamjejformyzmiłością,przykładającsię,bystworzyćprzedmiot,
któryuradujeoczy,nawiążedialogzumysłem,zgodzisięzrozsądkiem
ipotrzebamiużytku[...],zdajemisię,żemojeciałojestjejczęścią”1.
„Sądzę,żebudując-powiedziałzuśmiechem-zbudowałemsamego
siebie”2.Poprzezformęarchitekturyskandynawskiejmożnadostrzec
człowiekaukształtowanegoprzezkulturępółnocyEuropy,jegoaspi-
racjeimarzenia.Architekturatadedykowanajestludziom,ichwy-
godzieikomfortowi,aświadczyotymjejskalaorazfunkcjonalność.
Możnatopowiedziećnietylkooarchitekturze,aleioartystycznym
rzemiośleskandynawskim,mającymprzecieżugruntowaną,wielowie-
kowątradycję.Nordyckaarchitekturaisztukaużytkowamajązesobą
wielewspólnego:głębokiszacunekdlaprzyrody,obecnośćgeniusloci,
wyczucieludzkichpotrzeb,równieżemocjonalnych;obiereprezentu-
jąhumanistycznyetos,któregokorzeniegłębokotkwiąwpradawnej
religiiSkandynawów.Sątocechytakbardzotypoweicharaktery-
stycznedladziełartystówpółnocnychrejonówEuropy,wynikające
zatmosferyispecyfikimiejscorazczasuichpowstania.Aprzecież
sztukaskandynawskamawyraziste,odmienneoblicze,posiadaemo-
cjonalnąsiłę,wyjątkowąduchowągłębięiwypowiadasiępoprzez
bogatyzakrestematycznyistylistyczny,aprzytymwszystkimjest
mocnoosadzonawzachodnioeuropejskiejtradycjiartystycznej.Po-
mimoniekiedywyraźnychróżnicpomiędzynordyckiminarodami
łączyje:wspólnahistoria,położeniegeopolitycznepaństw,wspólna
kulturaireligia.Wszystkotoznalazłoswojeodzwierciedleniewsztu-
ce.Tajemnica,niepokój,takznamiennamelancholiasąechemsuro-
1
P.Valéry,Eupalinosoul’architecte,Paris1944,s.23.
2
Ibidem,s.19.
