Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
WSTĘP
Regionalizmjestpojęciembardzoszerokim,związanymzekonomią,
filozofiąorazpolityką,atenarchitektonicznytonicinnegojaksprze-
ciwwobecuniformizacjiśrodowiskakulturowego-jesttymsamym
reakcjąwobecglobalizmu.Pojęcie„regionalizmkrytyczny”spopula-
ryzowałKennethFramptonw1983roku,sugerująckoniecznośćczer-
paniazdorobkuarchitekturywspółczesnej,alewsposóbkrytyczny,
zuwzględnieniemwartościkontekstumiejsca.Współcześniarchitekci,
którychpracełączysięzregionalizmemkrytycznym,to:CharlesCor-
rea,RayRewalczyTadeoAndo,natomiastwkrajachskandynawskich
tennurtreprezentowanyjestprzezJanaGezeliusa,GunnaraMattssona,
OveHidemarkaorazGöranaManssona3.Wkontekścieponiższejroz-
prawyinteresującejestto,żeregionalizmkrytycznyzyskałpopular-
nośćwkrajachosilnychtradycjacharchitekturynarodowej,takichjak
choćbySzwecja.PytamzatemzaPaulemRicoeurem:„[ł]jaksięuno-
wocześnić,arównocześniepowrócićdoźródeł?Jakrozbudzićdawną,
uśpionąkulturęiwejśćwkrągcywilizacjipowszechnej?”4.Topytanie
będziemyśląprzewodniąpodczasopracowywaniarozprawynatemat
narodowegoromantyzmuwarchitekturzeisztucekrajównordyckich.
Czyideenarodowegoromantyzmu,zjawiskawiążącegosięniero-
zerwalniezwiekiemXIX,mogąmiećswójtwórczywkładwrozwój
architekturyeuropejskiejXXIwieku?Czykrajenordyckiesąrepre-
zentatywne,jeślichodziotennurtwarchitekturzeisztuce,icowta-
kimraziewyróżniajenatlepaństwbałtyckich?Towielowymiarowe
zjawiskowkulturzeXIX-wiecznej,jakimjestnarodowyromantyzm,
mającesweodbiciewniemalwszystkichdziedzinachludzkiejdzia-
łalności,pozostawiłoposobietrwałyślad.Duchnarodowegoroman-
tyzmujestwciążżywy,zmieniłjedynieswojąpostać,środkiwyrazu.
Abypodjąćsiępróbyznalezieniaodpowiedzinapowyższepytania,
wrozdzialepierwszympoddanezostanąanalizieróżneaspektykul-
turynordyckiej,którepodlegaływpływomnarodowegoromantyzmu.
WedłughistorykasztukiMaxaDvořákazależnościpomiędzyróżnymi
dziedzinamiżycialudzkiegosąfaktem,itowłaśniezinspiracjipraca-
mibadawczymitegonaukowcapowstałatreśćrozdziałupierwszego.
3
J.Szewczyk,Regionalizmwteoriiipraktycearchitektonicznej,„TekaKomisji
Architektury,Urbanistyki,StudiówKrajobrazowychO/PANwLublinie”2006,t.2,
s.106.
4
P.Ricoeur,Podługnadziei.Odczyty,szkice,studia,tłum.S.Cichowiczetal.,Warszawa
1991,s.169.
