Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WybuchstrajkuszkolnegowWarszawiewstyczniu1905r.ijegoreperkusjewŁowiczu
iStanisławDobrowolskiideklaracjęwrazzinstrukcjądlaorganizacjiucz-
niowskichodręcznienapisali”
56
.
Tekstdeklaracji,zktórymnastępnieemisariuszerozjechalisiępoKróle-
stwie,brzmiał:„Mymłodzieżuczącasięw…(nazwaszkoły),głębokoodczu-
wającuciskiupokorzenia,jakiewywołujewnassystemrusyfikacyjnyipo-
licyjny,panującywobecnejszkolerosyjskiej,azwłaściwymiżądaniamina-
ukowo–wychowawczyminiemającynicwspólnego,oświadczamy,żeobecny
systemszkolnictwa,zmuszającynasdozdobywaniawiedzywmowieobcej
dlanasiwrogiej,tępiącwnaskażdyprzejawsamodzielnejmyślikrytycznej
isolidarnościkoleżeńskiejiwyrywającyznaskażdądzielniejsząiśmielszą
jednostkę,niszczynaszesiłyduchoweifizyczne,ajakojedynyskutekdodatni
wywołujenieprzejednanąnienawiśćipogardędlanaszychpolicyjnychwy-
chowawców.Wsilnympoczuciutegogwałtu,zadawanegonaszymelemen-
tarnymiprzyrodzonympotrzebomkulturalnym,żądamy:językawykłado-
wegoiadministracyjnegopolskiegowszkole,nauczycieliikierownikówszko-
łyPolaków,kontrolirodzicównadsprawamiszkolnymi,zniesieniawszelkich
ograniczeńiróżnicwprzyjmowaniudoszkoły.Doczasuzadośćuczynienia
tymnaszymżądaniom,lubdoczasuzmianynaszychpostanowień,powstrzy-
mujemysięsolidarnieoduczęszczaniadoszkoły”
57
.
Wiadomościorozpoczęciustrajkuszybkodotarłydozamieszkałego
przezStarzyńskichŁowicza,pomimofaktu,że„Pet”wtymmieściebyłor-
ganizacyjniebardzosłaby
58
.Jednakżeinformacjeostrajkudomłodzieżydo-
tarły,toteż,kiedy30stycznia1905r.„przybylidoŁowiczadwajstudenciUni-
wersytetuWarszawskiego,zastaligruntprzygotowany,umysłymłodzieży
wzburzoneioczekującetylkosilniejszegobodźcazewnętrznego,abywystą-
pićczynnie.Poodbytychznowunastancjachkonferencjachzdelegatami,
wystąpieniebyłozdecydowane”
59
.
WybuchstrajkuzapamiętałnajstarszyzbraciStarzyńskich,Roman.Za-
notowałon,że31stycznia:„Popierwszejlekcjijęzykarosyjskiego,gdychcie-
liśmyjużwychodzićzeszkoły,koledzyzwyższychklas:VIiVII,polecilinam
czekaćnasygnału.Ogodzinie11ktośzawołał«wychodzimy».Wmgnie-
niuokaporwaliśmytornistryiwybiegliśmynakorytarz.[…]NaszaklasaV
znajdowałasięwsamymkońcukorytarza,tużobokpokojunauczycielskie-
go,awięc«terenowo»niekorzystniepołożona.Mimotozdołaliśmywydostać
sięnapodwórzerazemzuczniamiklasVIiVII.Młodszychkolegów[wśród
56
57
58
Ibidem,s.136.
Ibidem,s.137.
Ibidem,s.140.
59
W
.Davison,Przebiegstrajku…,op.cit.,s.442.
29