Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Łacinaijęzykangielskiawspólnotaludzinauki
19
takiepoczątkowostanowiłymargineswszystkichpracnaukowych,aleodXVIII
wiekuskuteczniekonkurowałyztekstamiłacińskimi,coostateczniedoprowadziło
doniemalcałkowitegowyparciałacinyzesferynaukowej13.
Inaczejmasięrzeczzdrugimjęzykiemuniwersalnym:tekstyangielskiewna-
ucezaczynajądominowaćwpołowieXXwieku,alepowstająonerównolegleztek-
staminaukowymipisanyminiemalwewszystkicheuropejskichjęzykachnarodo-
wych.Częśćztychjęzyków(tj.niemiecki,włoski,francuski,rosyjski)mastatus
tzw.językówkongresowych,atooznacza(przynajmniejformalnie)ichsilniejszą
pozycjęwobecjęzykaangielskiegoniżwśredniowieczuwobecłaciny14.Ponadto
poszczególnejęzykinarodowesąwtejchwilinatakimpoziomierozwoju,żedo-
skonalesobieradzązobsługąnaukowejsferyżyciainikttychmożliwościdziśnie
podważa.
Mamytuzatemdoczynieniazinnąsytuacjąniżwśredniowieczu,kiedyto
powstawałynaukowetekstyłacińskojęzyczne,bopoprostuinnychmożliwościnie
było.Dzisiajtakiemożliwościjużsą,alewzględypraktycznedecydująodominacji
językaangielskiegoispadkurangikomunikacjinaukowejwjęzykachnarodowych.
Jeślinaproblemjęzykówuniwersalnychwnaucespojrzećwąsko,tylkowujęciu
synchronicznym,porównującśredniowiecznąpozycjęłacinyzewspółczesnąpo-
zycjąangielskiego,towyłaniającysięobrazobujęzykówrzeczywiściebędziepo-
dobny.Jednakdiachroniczneujęcietegoproblemudajeobrazpełniejszy,bardziej
zniuansowany:pozwalamówićopierwotnejdominacjiłacinywnauceiwtórnej
dominacjijęzykaangielskiego.Takaodmiennapozycjaobujęzykówuniwersal-
nychwynikazróżnychkierunkówprzebieguzmianwjęzykunauki:zjednejstro-
nyzprzechodzeniaodtekstówłacińskojęzycznychdotekstówwjęzykachnarodo-
wych,zdrugiejzaśstronywypieraniatekstówwjęzykachnarodowychprzezteksty
angielskojęzyczne.
Prestiżjęzykówuniwersalnychwnauceśredniowiecznej
iwspółczesnej
Drugaistotnaróżnicamiędzyłacinąijęzykiemangielskimzwiązanajest
zprestiżemobujęzyków.Grybosiowapodkreślała,żeobajęzykiuniwersalnesą
13ŁacińskojęzycznepracenaukoweczęstopublikowanojeszczewwiekuXIX,powstająonetakże
dziś,jeślidotycząnp.analizfilologicznychtekstówklasycznych.Ukazująsięteżciągleczasopisma
naukowepublikująceartykułym.in.pisanewjęzykułacińskim,np.nSymbolaePhilologorumPosna-
niensium”wydawaneprzezPoznańskieTowarzystwoPrzyjaciółNauk.
14Współcześnieznajdujetoodzwierciedleniewoceniepublikacji:najwyżejpunktowanesąpubli-
kacjewjęzykuangielskim,doceniasięjednaktakżepublikacjewjęzykachkongresowych.Najniżej
ocenianesąpublikacjewpozostałychjęzykachnarodowych(chybażesątojęzykipodstawowedla
danejdyscyplinynaukowej).
